آیه
20 مزّمّل
سوره 73 میفرماید:
فَاقْرَؤُا
ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضى وَ
آخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ
آخَرُونَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ
مِنْهُ.
«تا
آنجا که میتوانید قرآن بخوانید.
خدا
میداند که عده‌ای از شما مریض میشوند،
وعده‌ای در سفر تجاری دنبال کسب معاش هستند و عده‌ای
در جبهه‌های جنگ در راه اَلله (خدا)
میجنگند،
باز هم تا آنجا که میتوانید قرآن بخوانید.»
این
دستور صریح خداوند است و مسلمان واقعی که تسلیم حکم و
نظر خدا است تا آنجا که بتواند قرآن میخواند تا بفهمد دستور و نظر
خداوند چیست تا از آن پیروی کند و اینکار را تا
پایان عمر انجام میدهد.
چون
میداند انسان فراموشکار است و اگر مدتی چیزی را
تکرار نکند کم‌کم آن را فراموش میکند.
اگر
این دستور را مسلمانان بکار می‌بستند و بهانه تراشی
نمیکردند تمام آنها از اسلام واقعی و دستورها و نظرهای
خداوند و هدف دین و راه رسیدن به این هدف آگاه بودند
و مطابق دستور خداوند با اتحاد کامل و تحت تعالیم روشن قرآن در
راه ساختن یک دنیای پاک با مال و جان خود عاقلانه
کوشش میکردند و همه دینداران و اصلاح طلبان واقعی را
برای اینکار متحد میکردند.
خداوند
در آیه 82 نساء
سوره 4 و
آیه 24 محمد
سوره 47 میفرماید:
أَ
فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ؟!!
«آیا
در آیات قرآن فکر و اندیشه نمیکنند؟!!»
علی
ع امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل سنّت که در خانه
پیغمبر ص بزرگ شده و بزرگترین صحابی پیغمبر ص
در حدیث 3 صِفَهُ
العُلَماءِ کتاب فضل علم جلد اول اصول کافی میفرماید:
اَلا
اخبِرُکُمْ
بِالْفَقیهِ
حَقِّ الفَقیهِ؟ مَنْ
.... لمْ
یَترُکِ القُرْآنَ
رَغْبَهً
عَنْهُ
اِلی غَیْرِه.
اَلا
لاخَیْرَ
فی عّلْمٍ
لَیْسَ
فیه تَفَهُّمٌ .
اَلا
لاخَیْرَ
فی قِراءَهٍ لَیْسَ
فیها تَدَبُّرٍ .
اَلا
لا خَیْرَ
فی عِبادَهٍ لَیْسَ
فیها تَفَکُّرٌ.
«آیا
فقیه واقعی را بشما معرفی نکنم؟ فقیه واقعی
کسی است که ... قرآن
را به خاطر علاقه به هیچ چیز ترک نکند.
بدانید
خیری در علمی که در آن فهم وجود نداشته باشد نیست.
بدانید
خیری در قرآن خواندنی که در آن تدبّر (فکر
واندیشه) نباشد
وجود ندارد. بدانید
که خیری در عبادتی که بدون فکر و اندیشه باشد
وجود ندارد.» فقیه
یعنی دانشمند.
این
نظر امام اول شیعیان و خلیفه چهارم و صحابی
بزرگ اهل سنت است. لذا
مسلمان قرآن را با فهم و اندیشه و تدبّر در آیات قرآن
میخواند. شیخ
طوسی در تفسیر تبیان و شیخ طبرسی در
تفسیر مجمع البیان و تفسیر ابوالفتوح رازی و
تفسیر گازر ذیل آیه 82
نساء
میگویند «خداوند
در این آیه مردم را تشویق به تدبّر در قرآن کرده و
تدبّر در باره سخنی بدون فهم آن امکان ندارد.»
پس
قرآن قابل فهم همه حتی مردم بیسواد 14
قرن
پیش عربستان بوده و هست.
همانطور
که علامه طباطبائی ذیل آیه 82
نساء
مینویسد: از
این آیه چند مطلب واضح شد:
1- فهم‌های
عادی قران را می‌فهمند و به مطالب آن پی
میبرند.» خداوند
در آیه 98 نحل
سوره 16 میفرماید:
إِذا
قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ
الرَّجِيمِ.
«وقتی
قرآن میخوانی از وسوسه‌های شیطان رانده
شده از درگاه حق به اَلله (خدا)
پناه
ببر.» مسلمان
واقعی وقتی قرآن میخواند برای فهم نظرها و
دستورهای خدا میخواند لذا سعی میکند در باره
قرآن با فکر باز و بدون دخالت دادن نظرهای دیگران اندیشه
و فکر کند تا بفهمد خداوند چه میگوید و چه دستوری
میدهد نه اینکه دیگران بنام قرآن و اسلام چه گفته‌اند
و چه نوشته‌اند. خداوند
در آیه 204 اعراف
سوره 7 میفرماید:
إِذا
قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ
تُرْحَمُونَ.
«وقتی
قرآن خوانده میشود به آن گوش کنید و ساکت باشید (با
هم حرف نزنید) تا
مورد رحمت خداوند قرار گیرید.»
میگویند
اولین آیاتی که به پیغمبر نازل شد 5
آیه
اول سوره علق سوره 96 قرآن
است که میفرماید:
اقْرَأْ
بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ،
خَلَقَ
الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ،
اقْرَأْ وَ
رَبُّكَ الْأَكْرَمُ،
الَّذِي
عَلَّمَ بِالْقَلَمِ،
عَلَّمَ
الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ.
«به
نام صاحب اختیارت که خلق کرد بخوان، وجودی که انسان را از
عَلَق (نطفه)
آفرید،
بخوان و بدان که صاحب اختیار تو گرامی‌ترین است
که به وسیله قلم به انسان آنچه را نمی‌دانست یاد
داد.» خداوند
در آیه 45 و
46 اسراء
(بنی
اسرائیل) سوره
17 میفرماید:
إِذا
قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا
يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً.
«وقتی
قرآن میخوانی بین تو و کسانی که به آخرت
ایمان ندارند پرده‌ای که دیده نمیشود قرار
میدهیم.»
وَ
جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ
وَقْراً وَ إِذا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا
عَلى أَدْبارِهِمْ نُفُوراً.
«پوششی
(پرده‌ای
از تعصب) بر
قلبشان قرار میدهیم که آن را نمی‌فهمند، و
گوششان را سنگین میکنیم.
و
وقتی از صاحب اختیارت به تنهائی در قرآن صحبت کنی
با نفرت از تو رو بر میگردانند.»
چون
تعصب‌ها به انسان اجازه شنیدن حرفهای خلاف آن را
نمی‌‌دهد.
آیه
105 تا
107 اِسراء
(بنی‌اسرائیل)
سوره
17 میفرماید:
بِالْحَقِّ
أَنْزَلْناهُ وَ بِالْحَقِّ نَزَلَ وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ
مُبَشِّراً وَ نَذِيراً.
«ما
قرآن را به حق نازل کردیم و بحق نازل شد.
و
تو را فقط بشارت دهنده و هشدار دهنده‌ای (نسبت
به نتایج کارهای آنها)
فرستادیم.»
وَ
قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلى مُكْثٍ وَ
نَزَّلْناهُ تَنْزِيلاً.
«قرآنی
را که ما نازل کردیم بخش بخش کردیم تا آن را به آرامی
بر مردم بخوانی. و
آن را تدریجاً نازل کردیم.»
قُلْ
آمِنُوا بِهِ أَوْ لا تُؤْمِنُوا إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ
مِنْ قَبْلِهِ إِذا يُتْلى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقانِ
سُجَّداً.
«بگوچه
ایمان بیاورید چه ایمان نیاورید،
کسانی که قبلاً به آنها علم داده شده، وقتی قرآن بر آنها
خوانده میشود به سجده می‌افتند.»
خداوند
در آیه 16 تا
19 قیامت
سوره 75 میفرماید:
لا
تُحَرِّكْ بِهِ لِسانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ،
إِنَّ عَلَيْنا
جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ،
فَإِذا قَرَأْناهُ
فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ،
ثُمَّ إِنَّ
عَلَيْنا بَيانَهُ.
«زبانت
را برای اینکه در خواندن قرآن عجله کنی به حرکت در
نیاور. جمع
کردن و خواندن آن وظیفه ما است.
بنابراین
وقتی آن را خواندیم از خواندن آن پیروی کن.
بیان
آن بعداً به عهده ما است.»
چون
آیات قرآن یکدیگر را شرح و بیان میکند
همانطور که آیه اول سوره هود سوره 11
میفرماید:
الر
كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ
خَبِيرٍ.
«الر،
قرآن کتابی است که آیاتش محکم (قطعی
بیان) شده،
بعد از طرف خداوند حکیم و آگاه توضیح و تشریح (تفسیر)
شده
است.» آیه
6 تا
11 سوره
اعلی سوره 87 میفرماید:
سَنُقْرِئُكَ
فَلا تَنْسى،
إِلاَّ ما شاءَ
اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَ ما يَخْفى،
وَ نُيَسِّرُكَ
لِلْيُسْرى،
فَذَكِّرْ إِنْ
نَفَعَتِ الذِّكْرى،
سَيَذَّكَّرُ
مَنْ يَخْشى،
وَ
يَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى.
«ما
قرآن را بر تو خواهیم خواند و تو آن را فراموش نمیکنی.
مگر
آنچه را اَلله (خدا)
بخواهد.
چون
او آشکار و پنهان را میداند.
و
برای تو آسان‌ترین راه را فراهم میکنیم.
بنابراین
اگر پند دادن و تذکر مفید واقع شود تذکر بده.
کسی
که از خداوند میترسد متوجه می شود و پند میگیرد
و شخص بدبخت از آن دوری میکند.»
حاضر
به شنیدن آن نمیشود.
آیه
192 تا
195 شعراء
سوره 26 میفرماید:
إِنَّهُ
لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعالَمِينَ،
نَزَلَ بِهِ
الرُّوحُ الْأَمِينُ،
عَلى قَلْبِكَ
لِتَكُونَ مِنَ الْمُنْذِرِينَ،
بِلِسانٍ
عَرَبِيٍّ مُبِينٍ.
«قرآن
وحی صاحب اختیار کلیه افراد بشر است.
روح
الامین (جبرئیل)
آن
را به زبان عربی روشن بر قلب تو نازل کرده تا از هشدار دهندگان
باشی.» قرآن
به زبان عربی روشن نازل شده تا افراد آن را به راحتی
بفهمند. قرآن
لُغَز و معما و چیستان نیست.
قرآن
برای هدایت مردم حتی مردم بیسواد 14
قرن
پیش عربستان آمده است و آنها قرآن را فهمیدند چطور امکان
دارد مردم امروز جهان آن را نفهمند؟ قرآن مردم را به تدبّر در آیات
خود تشویق میکند.
تدبّر
پس از فهم سخن است خداوند در آیه 29
ص
سوره 38 میفرماید:
كِتابٌ
أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ وَ
لِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ.
«قرآن
کتاب مبارکی است که ما آن را نازل کردیم تا در آیات
آن تدبّر کنندو تا خردمندان توجه پیدا کنند.»
قرآن
آسان و به زبان عربی روشن است.
همانطور
که خداوند در آیه 97
مریم
سوره 19 میفرماید:
فَإِنَّما
يَسَّرْناهُ بِلِسانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَ تُنْذِرَ
بِهِ قَوْماً لُدًّا.
«ما
قرآن را به زبان تو (به
زبان عربی) آسان
کردیم تا بوسیله آن به افراد متّقی بشارت بدهی
و افرادی را که در دشمنی سرسختی دارند بوسیله
آن بیم دهی.»
آیا
به نظر شما مطابق این آیه باید قرآن بحدّی آسان
باشد که دشمنان سرسخت هم آن را بفهمند یا نه؟ قرآن بارها و بارها
با اهل کتاب، مردم و افراد کافر صحبت میکند.
آیا
فکر نمی‌کنید که باید این صحبت بحدّی
ساده باشد که آنها هم بفهمند و احتیاج به تفسیر و توضیح
نداشته باشد، جز توضیحی که خود خداوند داده؟