76

آیه

آیه یا آیت یعنی نشانه و علامت و جمع آن آیات یعنی نشانه‌ها و علامت‌ها میباشد مثل اینکه زکریا در آیه 10 مریم سوره 19 به خداوند عرض میکند: رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً قالَ آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَ لَيالٍ سَوِيًّا. «صاحب اختیارا نشانه‌ای (آیه‌ای،علامتی) برای بچه‌دار شدن من قرار بده. خداوند گفت آیه تو (نشانه تو) اینکه سه شبانه روز در حالی که سالم هستی نمیتوانی با مردم صحبت کنییا شموئیل پیغمبر بنی‌اسرائیل در باره انتخاب طالوت (شائول) به پادشاهی به سران بنی‌اسرائیل در آیه 248 بقره میگوید: إِنَّ آيَةَ مُلْكِهِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ التَّابُوتُ فِيهِ سَكِينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ بَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسى وَ آلُ هارُونَ. «نشانه فرمانروائی طالوت این است که تابوت عهد بنی‌اسرائیل که در آن آرامشی از صاحب اختیارتان و بقیه آنچه خاندان موسی و خاندان‌ هارون بجا گذاشته‌‌اند وجود داردآیه در قرآن بیشتر به 3 معنی بکار رفته یکی آیات قرآن یکی آیات (نشانه‌ها و قوانین) طبیعی یکی معجزات. در باره آیه بمعنی آیات قرآن آیه 41 بقره سوره 2 به بنی‌اسرائیل میفرماید: لا تَكُونُوا أَوَّلَ كافِرٍ بِهِ وَ لا تَشْتَرُوا بِآياتِي ثَمَناً قَلِيلاً وَ إِيَّايَ فَاتَّقُونِ. «اولین کافر به قرآن نباشید، آیات مرا به قیمت کمی نفروشید، و از نافرمانی و عذاب من بترسیدو آیه 252 بقره سوره 2 به پیغمبر میفرماید: تِلْكَ آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ. «این آیاتِ اَلله (خدا) است که ما آن را بحق بر تو میخوانیمو در آیه اول حجر سوره 15 میفرماید: تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ وَ قُرْآنٍ مُبِينٍ. «آن آیات کتاب و قرآن روشن استدر مورد آیه بمعنی نشانه‌ها و قوانین طبیعی آیه 21 روم سوره 31 میفرماید: مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ. «یکی از آیات (نشانه‌های حکمت) خدا این است که برای شما از جنس خودتان همسر آفرید تا با آنها آرامش پیدا کنید (نه جنجال و دعوا و کتک کاری) و میان شما دوستی و عاطفه قرار داد. در این خلقت آیاتی (نشانه‌هائی) برای افراد متفکر وجود داردو آیه 32 شوری سوره 42 میفرماید: مِنْ آياتِهِ الْجَوارِ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلامِ. «یکی از آیات خدا حرکت کشتی‌هائی است که مثل کوه در دریا حرکت میکنند

در مورد آیه به معنی معجزه برای مثال باید گفت که بارها از پیغمبر آیه‌ای میخواستند در صورتیکه آیات قرآن برای آنها نازل شده بود ولی مطابق آیه 7 و 27 رعد سوره 13 يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ. «کفّار (منکران) میگویند چرا آیه‌ای (معجزه‌ای) از طرف صاحب اختیارش بر او نازل نشده؟و مطابق آیه 132 طه سوره 20 قالُوا لَوْ لا يَأْتِينا بِآيَةٍ مِنْ رَبِّهِ. «گفتند چرا آیه‌ای (معجزه‌ای) از طرف صاحب اختیارش برای ما نمی‌آوردآیه 5 انبیاء سوره 21 میفرماید: قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ بَلْ هُوَ شاعِرٌ فَلْيَأْتِنا بِآيَةٍ كَما أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ. «گفتند این قرآن خوابهای آشفته و پریشان است بلکه خود او آنها را سر هم کرده بلکه شاعری است. بنابراین باید آیه‌ای برای ما بیاورد همانطوری که پیغمبران قبلی با آیات (معجزات) فرستاده شدند

آیه 38 رعد سوره 13 و آیه 78 غافر (مؤمن) سوره 40 میفرماید: ما كانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ. «هیچ پیغمبری آیه‌ای (معجزه‌ای) نمی‌آورد مگر به اجازه (خواست) اَلله (خدا).» آیه 59 اِسراء سوره 17 میفرماید: ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآياتِ إِلاَّ أَنْ كَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ. «هیچ چیز ما را از فرستادن آیات (معجزات) باز نداشت مگر اینکه اقوام گذشته آن را باور نمیکردندهمانطور که فرعون کارهای موسی ع را سِحر می‌پنداشت. همانطور که در آیه 34 شعراء سوره 26 فرعون قالَ لِلْمَلَإِ حَوْلَهُ إِنَّ هذا لَساحِرٌ عَلِيمٌ. «به بزرگان مصر که در اطرافش بودند گفت: این ساحر (جادوگر) زبردست و دانائی است

آیه 90 تا 94 اِسراء سوره 17 میفرماید: قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأَرْضِ يَنْبُوعاً. «گفتند: هرگز به تو ایمان نمی‌آوریم مگر اینکه برای ما چشمه‌ای از زمین جاری سازیأَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ عِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الْأَنْهارَ خِلالَها تَفْجِيراً. «یا باغی از خرما و انگور داشته باشی و نهرها را میان آن روان سازیأَوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً أَوْ تَأْتِيَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبِيلاً. «یا پاره‌ای از آسمان را همانطور که تصوّر میکنی روی کلّه ما بیندازی، یا اَلله (خدا) و فرشتگان را مقابل ما بیاوریأَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقى فِي السَّماءِ وَ لَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنا كِتاباً نَقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلاَّ بَشَراً رَسُولاً. «یا خانه‌ای طلائی داشته باشی، یا توی آسمان بالا بروی، و به بالا رفتنت هم ایمان نمی‌آوریم، مگر اینکه نوشته‌ای که ما بخوانیم برای ما پائین بیاوری. بگو صاحب اختیار من منزّه است. آیا من جز بشری که وظیفه رسالت بعهده‌ام گذاشته شده هستم؟وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى إِلاَّ أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولاً. «هیچ چیز از ایمان آوردن مردم وقتی هدایت برای آنها آمد جلوگیری نکرد، مگر اینکه گفتند آیا اَلله (خدا) بشری را به رسالت میفرستد؟پیغمبر معجزه‌ای جاوید داشت که قرآن باشد. خداوند در آیه 88 اِسراء سوره 17 میفرماید: لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيراً. «اگر انس و جنّ با هم متحد شوند که کتابی مثل این قرآن بیاورند نمیتوانند؛ اگرچه بعضی از آنها پشتیبان و مددکار بعضی باشندآیه 23 بقره سوره 2 میفرماید: إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ. «اگر از قرآنی که بر بنده خودمان نازل کرده‌ایم در شک هستید، سوره‌ای مثل آن بیاورید. و اگر راست میگویید شاهدهایتان را هم بیاورید

قرآن فقط برای دو نفر از پیغمبران آوردن معجزه را بیان میکند. یکی موسی ع و یکی عیسی ع. البته اگر معجزه را چیزی بدانیم که باعث ایمان آوردن مردم باشد و اگر نجات ابراهیم را هم از این قسم بدانیم 3 نفر از پیغمبران دارای معجزه بوده‌اند به استثناء معجزه قرآن. در قرآن کلمه معجزه بکار نرفته بلکه کلمه آیه (نشانه، علامت) بکار رفته است.

خداوند در آیه 10 و 12 نمل سوره 27 به موسی ع میفرماید: أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ. «عصایت را بینداز. چون موسی عصا را انداخت و دید حرکت میکند مثل اینکه ماری است پشت کرد و فرار کردوَ أَدْخِلْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ فِي تِسْعِ آياتٍ إِلى فِرْعَوْنَ وَ قَوْمِهِ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ. «و دستت را داخل یقه‌ات بکن تا بدون اینکه دچار بیماری شده باشد سفید در آید. با 9 آیه (معجزه) پیش فرعون و قومش برو. چون آنها عده‌ای هستند که از دستور خدا پیروی نمیکنندآیه 133 اعراف سوره 7 میفرماید: فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الطُّوفانَ وَ الْجَرادَ وَ الْقُمَّلَ وَ الضَّفادِعَ وَ الدَّمَ آياتٍ مُفَصَّلاتٍ فَاسْتَكْبَرُوا وَ كانُوا قَوْماً مُجْرِمِينَ. «بر آنها طوفان و ملخ و شپش و قورباغه و خون، نشانه‌ها (معجزات) جدا از هم، فرستادیم. ولی آنها تکبر ورزیدند. (خود را بالاتر از آن دانستند که آن را قبول کنند)، آنها قوم گناهکاری بودندو آیه 130 اعراف سوره 7 میفرماید: لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ. «آل فرعون را دچار خشکسالی‌ها و کمبود محصولات ساختیم، شاید بخود آیند و متوجه شوندو در آیه 63 شعراء سوره 26 میفرماید: فَأَوْحَيْنا إِلى مُوسى أَنِ اضْرِبْ بِعَصاكَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ فَكانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ. «به موسی وحی کردیم که با عصایت به دریا بزن. چون زد دریا شکافت و هر قسمت مثل کوه بزرگی شدشماره 3 و 6 و 9: 4 و شماره 2 و 16 و 21: 8 و شماره 6 و 9 و 18: 9 و شماره 4 و 22: 10 و شماره 5: 11 و 21: 14 خروج را هم در تورات (عهد عتیق) ببینید. با توجه به اینکه تورات در حدود هزار سال بعد از خروج موسی از مصر نوشته شده.

خداوند در آیه 49 آل‌عمران میفرماید عیسی ع گفت: أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْيِ الْمَوْتى بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ. «من برای شما از گِل بشکل پرنده درست میکنم و به آن فوت میکنم و به اِذن خدا (اَلله) پرنده‌ای میشود (در انجیل نیست) و کور مادرزاد و پیس (کسی که دچار پیسی یا برص هست) را شفا میدهم و مرده را به به اِذن خدا (اَلله) زنده میکنم و آنچه در خانه میخورید و آنچه ذخیره میکنید بشما میگویم. آیه 110 مائده سوره 5 را هم ببینید.