66

اولیاء

اولیاء جمع «وَلّی» است. «وَلّی» به معنی «دوست. رفیق» «دوستدار. علاقه‌مند» «پشتیبان. یاور» «رسیدگی کننده به امور کسی. سرپرست» میباشد. خداوند در آیه 3 اعراف (سوره 7) میفرماید: اِتَّبِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ. «از آنچه از صاحب اختیارتان (خداوندتان) به شما نازل شده (یعنی از قرآن) پیروی کنید؛ و از اولیائی غیر از آن پیروی نکنیدمیدانیم آنچه از خداوند به طریق وحی توسط پیغمبر ص به ما نازل شده قرآن است. در این آیه دو حکم وجود دارد یکی امر و یکی نهی. دستور خداوند این است که از قرآنی که از طرف صاحب اختیارتان توسط جبرئیل (روح القدس. روح الامین) به پیغمبر ص نازل شده پیروی کنید. و میدانیم که مسلمان واقعی تسلیم حکم خداوند است. بنابراین برای اجرای این دستور قرآن را با دقت کامل میخواند و معنی آن را می‌فهمد و در آیات و احکام و نظرهای آن تدبّر (فکر و اندیشه) میکند؛ تا بخوبی بفهمد خداوند چه میخواهد و نتیجه اجرای احکام و نظرهای قرآن چه دنیائی میسازد. بخصوص که خداوند در آیه آخر سوره مُزّمّل سوره 73 میفرماید: فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ. «تا آنجا که میتوانید قرآن بخوانیدلذا مسلمان واقعی «تا آنجا که بتواند قرآن میخواندو آیه 82 نساء سوره 4 و آیه 24 محمّد سوره 47 میفرماید: أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ؟ «آیا در آیات قرآن تدبّر (اندیشه) نمیکنند؟» و می‌بینیم که خداوند از «پیروی اولیاء غیر از قرآن نهی میکندو میفرماید: «از اولیائی غیر از آن پیروی نکنیدچون پیروی از آنان باعث تفرقه و اختلاف میشود. چون هر دسته‌ای از شخصی و نظرهای او پیروی میکنند و از او بتی میسازند و دیگران را نفی میکنند و بجان هم می‌افتند. و بجای اینکه برای ساختن یک دنیای پاک که در آن اثری از ظلم و فساد و فقر و جهل و خرد شدن شخصیت انسان‌ها نباشد سر مطالب پوچ و بی اساس که در کتاب خداوند اثری از آن نمی‌بینیم بجان هم می‌افتند و کوشش آن‌ها صرف این میشود که یکدیگر را رد کنند. در صورتیکه قرآن یک کتاب بیشتر نیست و اگر به آن خیانت نکنند و با آیات قرآن بازی نکنند و آن را مطابق عقاید مذهبی خود توجیه و تفسیر نکنند و قرآن را برای فهم صحیح مطالب آن بخوانند همه به یک چیز میرسند. چون بحث آن‌ها با یکدیگر برای فهم درست آن خواهد بود، نه رد کردن عقاید یکدیگر. چون در آنصورت برادرانه به گفتگو و بحث و تحقیق میپردازند، نه برای دفاع از شخصیت و نظر خود.

خداوند در آیه 55 مائده سوره 5 میفرماید: إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ. «وَلّی (پشتیبان و مددکار) شما اَلله و پیغمبرش و افراد با ایمانی هستند که نماز را بپا میدارند و زکوه (زکات) میدهند و رکوع میکنندچون آیه 43 بقره سوره 2 میفرماید: وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ. «نماز را بپا دارید و زکات بدهید و با رکوع روندگان به رکوع برویدخداوند در آیه 55 مائده میفرماید «پشتیبان و یاور و مددکار شما غیر از خدا و پیغمبرش مسلمانانی هستند که این دستورها را انجام میدهندو در آیه 56 مائده میفرماید: وَ مَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ. «کسانی که اَلله و پیغمبرش و افراد با ایمان (افراد مسلمان) را پشتیبان خود بگیرند (جزو حزبِ اَلله ‌اند) و حزبِ اَلله پیروز استو آیه 57 مائده میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ الْكُفَّارَ أَوْلِياءَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. «ای افراد با ایمان اهل کتابی که قبل از شما به آنها کتاب داده شده و کُفّاری که دین شما را به مسخره و بازی گرفتند اولیاء (دوستدار و دوست و پشتیبان و یاور) خود نگیرید. و اگر به خدا ایمان دارید از نافرمانی او بترسید و حذر کنیدآیه 51 مائده میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَ النَّصارى أَوْلِياءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ. «ای افراد با ایمان یهودی‌ها و عیسوی‌ها را وَلّی (دوستدار و پشتیبان و یاور) خود نگیرید. بعضی از آنها پشتیبان بعضی هستند. (آنها پشتیبان یکدیگر هم نیستند) کسی که آنها را پشتیبان و دوستدار خود بگیرد از آنها استیعنی مسلمان (تسلیم حکم و نظر خداوند) نیست.آیه 138 و 139 نساء سوره 4 میفرماید: بَشِّرِ الْمُنافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذاباً أَلِيماً * الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ يَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً. «به منافقینی که افراد بی ایمان را بجای افراد با ایمان وَلّی (پشتیبان و یاور) خود میگیرند مژده عذاب دردناکی را بده * آیا آنها عزّت (اقتدار و سربلندی) را پیش آنها میجویند؟! در صورتیکه تمام عزت اختصاص به اَلله داردآیه 144 نساء میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ تُرِيدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبِيناً. «ای افراد با ایمان کافرین را بجای افراد با ایمان پشتیبان (دوستدار و یاور) خود نگیرید. آیا میخواهید دلیل روشنی بر بی ایمانی خودتان بدست اَلله بدهید؟آیه 23 توبه سوره 9 میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا آباءَكُمْ وَ إِخْوانَكُمْ أَوْلِياءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمانِ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ. «ای افراد با ایمان پدران و برادرانتان را اگر کفر را بر ایمان ترجیح دادند دوست (دوستدار و پشتیبان) خود نگیرید. کسانی که آنها را دوست (دوستدار و پشتیبان) خود بگیرند ستمکارندبه خودشان و ایمانشان و اعتقاداتشان ستم کرده‌‌اند. و آیه 24 توبه میفرماید: قُلْ إِنْ كانَ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ وَ إِخْوانُكُمْ وَ أَزْواجُكُمْ وَ عَشِيرَتُكُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسادَها وَ مَساكِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ. ‌«بگو اگر پدرانتان و پسرانتان و برادرانتان و همسرانتان و خویشانتان و مالی که بدست آورده‌اید و تجارتی که از کساد شدنش میترسید و خانه‌هائی که می‌پسندید برای شما دوست داشتنی‌تر از اَلله و پیغمبرش و جهاد در راه او است منتظر باشید تا اَلله فرمان خود را صادر کند. اَلله افرادی را که از دستورش اطاعت نمیکنند هدایت نمیکند

آیه اول سوره ممتحنه سوره 60 میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ. «ای افراد با ایمان دشمن من دشمن و دشمن خودتان را پشتیبان (دوستدار و یاور و مددکار) خود نگیریدآیه 22 مجادله سوره 58 قرآن میفرماید: لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ كانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمانَ وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَ يُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ أُولئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ. «افرادی را که به اَلله و روز آخرت ایمان داشته باشند پیدا نمیکنی که با کسانی که با اَلله و پیغمبرش مخالفت میکنند دوستی داشته باشند، اگرچه پدر یا فرزند یا برادر یا خانواده آنها باشند. چنین افرادی کسانی هستند که خداوند ایمان را در قلبشان ثبت کرده و آنها را با روحی از جانب خودش تأیید کرده، و آنها را وارد بهشت‌هائی میکند که از زیر آن نهرها جاری است. همیشه در آن خواهند بود. اَلله (خدا) از آنها راضی است و آنها هم از خدا راضی هستند. آنها حزبِ اَلله هستند. بدانید که حزبِ اَلله موفق هستندچرا خداوند دستور میدهد که اینها را دوستدار و پشتیبان خود نگیرید؟ کاملاً معلوم است چون اینها عقیده خود را درست میدانند همانطور که خداوند در آیه 53 مؤمنون سوره 23 و آیه 32 روم سوره 30 میفرماید: كُلُّ حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ. «هر دسته‌ای به اعتقادات خود دلخوش استچون غیر از عقائد تعصب‌آمیز خود چیزی نشنیده‌اند و نخوانده‌اند. همانطور که خداوند در آیه 111 بقره سوره 2 میفرماید: قالُوا لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ كانَ هُوداً أَوْ نَصارى تِلْكَ أَمانِيُّهُمْ قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ. «یهودی‌ها گفتند فقط یهودی‌ها وارد بهشت میشوند و عیسویان گفتند فقط مسیحیان وارد بهشت میشوند. این آرزوی آنها است. بگو: اگر راست میگوئید دلیلتان را بیاوریدخداوند در آیه 62 بقره سوره 2 و آیه 69 مائده سوره 5 با کمی تفاوت میفرماید: إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هادُوا وَ النَّصارى وَ الصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ. «مسلمانان و یهودیان و مسیحیان و صائبی‌ها بطور کلی کسانی که به اَلله و روز آخرت ایمان دارند و کار درست میکنند پاداششان پیش خداوندشان محفوظ است نه ترسی دارند نه غصّه‌ایولی تلقینات یکطرفه، افرادی متعصّب بار می‌آورد که فکر دیگران را به هیچوجه قبول ندارند.