36

دعا

بر خلاف روش خودمان که بیان قرآن با قرآن است. این بار قبلاً سخنی از علی ع و امام زین العابدین ع نقل می‌کنیم. علی علیه‌السلام در نامه 31 نهج‌البلاغه به امام حسن ع میفرماید: وَاعْلَمْ أَنَّ الَّذِي بِيَدِهِ خَزَائِنُ السَّمواتِ وَالْأَرْضِ قَدْ أَذِنَ لَكَ فِي الدُّعَاءِ، وَ تَكَفَّلَ لَكَ بِالْإِجَابَةِ، وَ أَمَرَكَ أَنْ تَسْأَلَهُ لِيُعْطِيَكَ، وَ تَسْتَرْحِمَهُ لِيَرْحَمَكَ، وَ لَمْ يَجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ مَنْ يَحْجُبُهُ عَنْکَ، وَ لَمْ يُلْجِئْكَ إِلَى مَنْ يَشْفَعُ لَكَ إِلَيْهَ، وَ لَمْ يَمْنَعْكَ إِنْ أَسَأْتَ مِنَ التَّوْبَةِ ... إِذَا نَادَيْتَهُ سَمِعَ نِداءَكَ، وَ إِذَا نَاجَيْتَهُ عَلِمَ نَجْوَاكَ ... رُبَّما سَأَلْتَ الشَّيْ‏ءَ فَلاَ تُؤْتَاهُ، وَ أُوتِيتَ خَيْراً مِنْهُ عَاجِلاً أَوْ آجِلاً، أَوْ صُرِفَ عَنْكَ لِمَا هُوَ خَيْرٌ. «بدان کسی که خزائن آسمان‌ها و زمین در دست او است بتو اجازه دعا داده و ضامن اجابت آن شده و بتو دستور داده از او بخواهی تا به تو بدهد و از او طلب رحم کنی تا بتو رحم کند، و بین تو و خودش کسی که او را از تو جدا کند (حاجب و دربان باشد) قرار نداده و تو را مجبور نساخته بکسی پناه ببری که پیش او برای تو شفاعت کند و اگر کار بدی کردی تو را از توبه کردن منع نکرده ... وقتی او را صدا بزنی صدایت را میشنود و وقتی آهسته با او صحبت کنی آن را هم میداند... ممکن است از او چیزی بخواهی که آن را بتو ندهد ولی بهتر از آن را بزودی یا پس از مدتی بتو بدهد. یا بتو داده نمیشود که چیزی که برای تو بهتر است بتو داده شودخداوند همانطور که علی ع میفرماید ضامن اجابت دعا شده همانطور که در آیه 60 غافر (مؤمن) میفرماید: ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ. «مرا بخوانید تا دعای شما را اجابت کنمو در آیه 186 بقره (سوره 2) میفرماید: إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَ لْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ. «وقتی بندگان من در باره من از تو سؤال میکنند بدانند که من به آنها نزدیکم دعای دعا کننده را وقتی مرا به کمک میخواند اجابت میکنم. بنابراین آنها هم باید دستورهای مرا اجابت کنند و بمن ایمان داشته باشند تا هدایت شوندلذا شرط اجابت دعا این است که اولاً شخص دستورهای خدا را اجابت کند و ثانیاً به خداوند و اجابت دعای خود ایمان کامل داشته باشد و از صمیم قلب دعا کند.

امام سجاد زین‌العابدین ع در دعای 13 صحیفه سجادیّه به خداوند عرض میکند: مَنْ تَوَجَّهَ بِحاجَتِهِ اِلی اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ اَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ نُجْحِها دُونَکَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمانِ وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدَکَ فَوْتَ الْاِحْسانّ. «کسی که برای برآوردن حاجتش به یکی از بندگان تو رو آورد یا او را بدون تو سبب برآوردن حاجتش قرار دهد خود را در معرض محرومیّت از برآورده شدن حاجتش قرار داده و از طرف تو سزاوار این است که احسان تو به او از بین برودولی افرادی که خود را پیرو این دو امام میدانند بجای خواستن از خداوند از کسانی غیر از او مدد میخواهند یا افرادی را سبب برآوردن دعایشان قرار میدهند. وای از این همه جهل و نادانی. خداوند در آیه 188 تا 198 اعراف (سوره 7) میفرماید: قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعاً وَ لا ضَرًّا إِلاَّ ما شاءَ اللَّهُ وَ لَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَ ما مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلاَّ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ. «بگو: من مالک نفع و ضرری برای خودم نیستم ، مگر تا آنجا که اَلله (خدا) بخواهد. و اگر غیب میدانستم خیر بیشتری را میخواستم و بدی و آسیبی بمن نمیرسید. من فقط هشدار دهنده و مژده دهنده‌ای برای افراد با ایمان هستمدر جنگ احد پیغمبر تا نزدیک مرگ پیش رفت و مسلمانان تا پای شکست کامل و قتل عام و اسارت پیش رفتند. اگر پیغمبر میدانست کسانی را که مأمور حفظ تنگه کرده بود برای بدست آوردن غنائم تنگه را ترک میکنند افراد دیگری را مأمور اینکار میکرد. آیه 189 میفرماید: هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها فَلَمَّا تَغَشَّاها حَمَلَتْ حَمْلاً خَفِيفاً فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُما لَئِنْ آتَيْتَنا صالِحاً لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ. «او (خداوند) کسی است که شما را از یک نفر خلق کرد و از جنس خودش برای او همسرش را بوجود آورد تا با آن آرامش پیدا کند. چون با او همخوابگی کرد همسرش آبستن شد و بار سبکی برداشت. چون مدتی با آن سپری کرد کم‌کم بارش سنگین شد (شکمش بالا آمد) دوتائی اَلله که صاحب اختیارشان است را خواندند که خداوندا اگر فرزند صالحی بما بدهی سپاسگزار خواهیم بود

و آیه 190 به بعد میفرماید: فَلَمَّا آتاهُما صالِحاً جَعَلا لَهُ شُرَكاءَ فِيما آتاهُما فَتَعالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ. «چون خدا به آنها فرزند صالحی داد برای او شریکانی در بارة دادن فرزند صالحی که خدا به آنها داده بود قائل شدند. اَلله خیلی بالاتر از این چیزهائی است که شریک او میسازندآیه 191 و 192 میفرماید: أَ يُشْرِكُونَ ما لا يَخْلُقُ شَيْئاً وَ هُمْ يُخْلَقُونَ * وَ لا يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْراً وَ لا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ. «آیا چیزی را شریک خدا میسازند که ذره‌ای را خلق نکرده‌اند و خودشان هم خلق شده‌اند؟ و توانائی یاری آنها را ندارند و نمیتوانند بخودشان کمکی بکنندإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدى لا يَتَّبِعُوكُمْ سَواءٌ عَلَيْكُمْ أَ دَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنْتُمْ صامِتُونَ. «اگر آنها را به هدایت دعوت کنید از شما پیروی نمیکنند. برای شما مساوی است چه آنها را دعوت کنید یا ساکت باشیدإِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ أَمْثالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ. «این کسانی که غیر از اَلله به کمک خود میخوانید بندگانی مثل خود شما هستند (با تمام ضعف‌ها و نیازهای بشری). آنها را بکمک بخوانید اگر راست میگوئید باید دعای شما را اجابت کنندأَ لَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِها؟ أَمْ لَهُمْ آذانٌ يَسْمَعُونَ بِها؟ قُلِ ادْعُوا شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلا تُنْظِرُونِ. «آیا پائی دارند که با آن راه بروند؟ آیا دستی دارند که با آن کاری بکنند؟ آیا چشمی دارند که با آن ببینند؟ آیا گوشی دارند که (دعای شما را) بشنوند؟ بگو شریکانی را که برای خدا قائل هستید بخوانید و هر نقشه‌ای که بنظرتان میرسد برای من بکشید و مهلتی بمن ندهیدإِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ. «بگو یاور من اَلله (خدائی) است که کتاب (قرآن) را نازل کرده و او افراد (صالح) درستکار را یاری میکندوَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهّ لا يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْراً وَ لا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ. «افرادی را که غیر از خدا به کمک میخوانید توانائی کمک به شما را ندارند و به خودشان هم نمیتوانند کمک کنندإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدى لا يَسْمَعُوا وَ تَراهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَ هُمْ لا يُبْصِرُونَ. «اگر آنها را دعوت به هدایت کنی نمی شنوند و آنها را می‌بینی که بتو نگاه میکنند ولی نمی‌بینندخداوند در آیه 65 عنکبوت (سوره 29) میفرماید: إِذا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذا هُمْ يُشْرِكُونَ. «وقتی سوار کشتی میشوند در حالی که دین را برای خدا خالص میکنند از صمیم قلب اَلله (خدا) را بکمک میخوانند. ولی وقتی خدا آنها را از خطر دریا نجات داد و به خشکی رساند شریکی برای خدا در اینکار قائل میشونددر صورتیکه مسلمان‌های بی اطلاع از کتاب الهی در مواقع خطر غیر خدا را بکمک میخوانند چون از قرآن و نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه اطلاعی ندارند. آیه 63 و 64 انعام (سوره 6) را هم ببینید. قرآن در آیه 71 انعام (سوره 6) میفرماید: قُلْ أَ نَدْعُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُنا وَ لا يَضُرُّنا؟ «بگو آیا غیر از اَلله (خدا) چیزی را بکمک بخوانیم که نفعی بما نمیرساند و ضرری به ما نمیزند؟قرآن در آیه 18 جنّ (سوره 73) میفرماید: أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً. «مساجد مال اَلله (خدا) است با اَلله (با خدا) هیچکس را بکمک نخوانیدخداوند در آیه 20 جن به پیغمبر ص میفرماید: قُلْ إِنَّما أَدْعُوا رَبِّي وَ لا أُشْرِكُ بِهِ أَحَداً. «بگو من فقط صاحب اختیارم را بکمک میخوانم و در اینکار هیچکس دیگری را شریک نمیکنمآیه 106 یونس (سوره 10) میفرماید: لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ. «با خدا چیز دیگری را که نفعی برای تو ندارد و ضرری بتو نمیزند بکمک مخوان. اگر اینکار را بکنی ستمکاریآیه 213 شعرا (سوره 26) میفرماید: فَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ. «با اَلله (خدا) معبود دیگری را بکمک نخوان. چون از کسانی میشوی که عذاب میشوندآیه 66 غافر (مؤمن، سوره 40) میفرماید: قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَمَّا جاءَنِي الْبَيِّناتُ مِنْ رَبِّي وَ أُمِرْتُ أَنْ أُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِينَ. «بگو من از اینکه بنده (مطیع محض) کسانی باشم که غیر از اَلله (خدا) بکمک میخوانید نهی شده‌ام چون دلیل‌های روشن از جانب صاحب اختیارم برای من آمده است و بمن دستور داده شده که تسلیم صاحب اختیار جهانیان (کلیه افراد بشر) باشمبندگی اطاعت محض از کلیه نظرها و دستورهای کسی کردن است. این آیات و امثال آن را که در قرآن زیاد است به اضافه سفارش علی علیه‌السلام و امام سجاد ع را که در ابتدای بحث ذکر شد بارها با دقت بخوانید تا اسلام واقعی را بشناسید.