143


میثاق

میثاق یعنی «قول، پیمان، تعهد». آیه 81 آل‌عمران میفرماید: إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلى ذلِكُمْ إِصْرِي قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ. «وقتی خداوند از پیغمبران تعهد (پیمان، قول) گرفت که وقتی به شما کتاب و حکمت دادم و پیغمبری آمد که آنچه را که با شما بود تصدیق میکرد حتماً به او ایمان بیاورید و او را کمک کنید. خداوند گفت: آیا اقرار کردید و پیمان مرا پذیرفتید؟ گفتند اقرار کردیم. خداوند گفت: بنابراین شاهد باشید و من هم با شما شاهد خواهم بودتورات در شماره 17 باب تثنیه فرماید: خداوند گفت: «نَبی را برای ایشان از میان برادرانشان مثل تو مبعوث خواهم کرد. و کلام خود را به دهانش خواهم گذاشت و هر آنچه به او امر فرمایم خواهد گفتو در شماره 15 تثنیه میفرماید: «یهوه خدایت نبی را از میان تو و از برادرانت مثل من برای تو مبعوث خواهد گردانید. حرف او را بشنویدآیه 187 آل‌عمران میفرماید: إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ. «وقتی خداوند از کسانی که به آنها کتاب داده بود قول (پیمان، تعهد) گرفت که آنرا برای مردم بیان کنند و آنرا کتمان (پنهان، مخفی) نکنند، ولی آنها تعهد خود را پشت سر انداختند (به تعهد خود اعتنائی نکردند) و آنرا به بهای ناچیزی فروختند. معامله بسیار بدی کردندچون عذاب ابدی را برای خود خریدند و از رحمت خداوند دور شدند، همانطور که آیه 159 بقره میفرماید: إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَيِّناتِ وَ الْهُدى مِنْ بَعْدِ ما بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتابِ أُولئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ. «کسانی که دلائل روشن و راهنمائی‌هائی را که ما نازل کردیم بعد از اینکه آنرا در کتاب برای مردم بیان کردیم کتمان میکنند (به مردم نمیگویند) خداوند و تمام لعنت کنندگان آنها را لعنت میکنندچه بسیار افراد نام آور و مشهوری که نام آنها با آب و تاب و القاب بالا بلند ذکر میشود و ملعون از دنیا رفته‌اند یا هنوز زندگی میکنند. چون حقایق دین را به مردم نگفته‌‌اند و خدا و تمام لعنت کنندگان آنها را لعنت کرده و میکنند. لعنت یعنی دور بودن از رحمت و لطف خداوند.

آیه 12 و 13 مائده میفرماید: لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً وَ قالَ اللَّهُ إِنِّي مَعَكُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَيْتُمُ الزَّكاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلِي وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ. «وقتی از بنی‌اسرائیل قول (پیمان، تعهد، میثاق) گرفتیم و دوازده سرکرده برای آنها تعیین کردیم، خداوند به آنها گفت: اگر نماز را بپا دارید و زکات بدهید و به پیغمبران من ایمان بیاورید و آنها را کمک کنید و به خدا قرض نیکو بدهید (کارهای درست بکنید) حتماً اشتباهات شما را میپوشانم (نادیده میگیرم) و شما را وارد بهشت‌هائی که در آن نهرها جاری است میکنم. بنابراین کسی که بعد از آن از میان شما کافر شود راه راست را گم کردهفَبِما نَقْضِهِمْ مِيثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلى خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. «بخاطر اینکه پیمانشان را شکستند (به تعهد خود عمل نکردند) آنها را لعنت (از رحمت خود دور) کردیم و قلبشان را سخت کردیم (سنگدل شدند). معنی کلام خدا را عوض میکنند و بهره بردن از چیزهائی که به آنها تذکر داده شده بود را فراموش کردند، و دائماً به خیانتی از آنها پی میبری، به استثناء عده کمی از آنها. آنها را ببخش و از آنها درگذر، چون خداوند نیکوکاران را دوست دارد

آیه 63 و 93 بقره میفرماید: إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَكُمْ وَ رَفَعْنا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا ما آتَيْناكُمْ بِقُوَّةٍ وَ اذْكُرُوا ما فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ. «وقتی که از شما تعهد گرفتیم و کوه را بالای سر شما قرار دادیم و گفتیم توراتی را که بشما دادیم با تمام قدرت بگیرید و دستورهائی که در آن است را ذکر کنید (فراموش نکنید) تا متّقی شویدإِذْ أَخَذْنا مِيثاقَكُمْ وَ رَفَعْنا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا ما آتَيْناكُمْ بِقُوَّةٍ وَ اسْمَعُوا قالُوا سَمِعْنا وَ عَصَيْنا وَ أُشْرِبُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِهِمْ قُلْ بِئْسَما يَأْمُرُكُمْ بِهِ إِيمانُكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. «وقتی از شما پیمان گرفتیم و کوه را بالای سر شما قرار دادیم و گفتیم توراتی را که به شما دادیم، با نیروی تمام بگیرید (حفظ کنید) و دستورهای آنرا بشنوید و از آن اطاعت کنید، گفتند شنیدیم و نافرمانی کردیم، و بعلت کفرشان علاقه به گوساله در دلشان جا گرفت. بگو اگر ایمان دارید، ایمانتان شما را به بد چیزی امر میکنداین میثاق و عهد و پیمان مطابق شماره 3 و 7 باب خروج در تورات از بنی‌اسرائیل گرفته شد که میگوید: «تمامی قوم به یک زبان در جواب (موسی ع) گفتند همه سخنانی که خداوند گفته است را بجا خواهیم آوردموسی ع «کتاب عهد را گرفته به سمع قوم خواند. پس گفتند هر آنچه خداوند گفته است خواهیم کرد و گوش خواهیم گرفتاما در باره مسلمانان و پیمان آنها آیه 8 حدید میفرماید: ما لَكُمْ لا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ لِتُؤْمِنُوا بِرَبِّكُمْ وَ قَدْ أَخَذَ مِيثاقَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ. ««چرا به خداوند ایمان نمی‌آورید؟ در صورتی که پیغمبر شما را دعوت میکند که به صاحب اختیارتان ایمان بیاورید. و اگر ایمان دارید از شما تعهد گرفته استاین تعهد در وقتی است که شخص میگوید ایمان دارم. یعنی وقتی میگوید به خدا و پیغمبر ایمان دارم، و تسلیم حکم و نظر خداوند (یعنی مسلمان) هستم، این تعهد را میکند که تسلیم حکم و نظر خداوند باشد و بس. آیا مسلمانان که قرآن را نخوانده و از دستورهائی که خداوند در قرآن نازل کرده اطلاعی ندارند واقعاً تسلیم حکم و نظر خداوند هستند؟ چطور کسی میتواند تسلیم حکم و نظرهائی باشد که آنها را نمیداند؟ اولین قدم در راه اجرای دستورهای خداوند مطالعه قرآن و آگاه شدن از دستورها و نظرهائی است که او برای هدایت بشر (برای ساختن یک دنیای پاک) نازل کرده است.

آیه 7 مائده میفرماید: وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ مِيثاقَهُ الَّذِي واثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ. «نعمت خداوند را بر خودتان و پیمان محکمی که با شما بسته است را بیاد آورید، وقتی که گفتید شنیدیم و اطاعت کردیم. و از نافرمانی خداوند بر حذر باشید، چون خداوند آنچه را در سینه‌ها است میداندمسلمان وقتی در نماز خود میگوید: إِيَّاكَ نَعْبُدُ. «خداوندا فقط بندگی تو را میکنیممیگوید: «فقط در مقابل تو احساس و ابراز کوچکی میکنیم و فقط از دستور و نظر تو که صاحب اختیار مائی اطاعت میکنیم و از دستور و نظر هیچکس و هیچ مقامی در صورتیکه بر خلاف دستور و نظر تو باشد اطاعت نمیکنیمچون بنده در مقابل ارباب (ربّ) خود اختیاری ندارد و خود را کوچک میبیند و از دستورهای او بدون چون و چرا اطاعت میکند.

آیه 25 رعد میفرماید: الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ «افرادی که عهدی را که با خدا بسته‌‌اند بعد از بستن آن میشکنند و آنچه را خداوند دستور به وصل آن داده پاره میکنند و در زمین فساد میکنند، ملعونند (از رحمت خداوند دور هستند) و منزلگاه بدی دارندآیه 14 مائده در باره پیمان عیسویان میفرماید: مِنَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّا نَصارى أَخَذْنا مِيثاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ فَأَغْرَيْنا بَيْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ. «از کسانی که گفتند ما عیسوی هستیم پیمان گرفتیم. ولی آنها بهره‌وری از تذکری که به آنها داده شده بود را فراموش کردند، در نتیجه ما دشمنی و کینه و نفرت را تا روز قیامت بین آنها برانگیختیمچون بجای پیروی از تعالیم مسیح هر دسته‌ای از نظرهای یک نفر پیروی کردند و دچار تفرقه و اختلاف شدند و در نتیجه دشمنی و کینه بین آنها پیدا شد. همانطور که مسلمانها نیز همین کار را کردند و بجای پیروی از قرآن، هر دسته پیرو نظر یکنفر شدند و در نتیجه دچار تفرقه و اختلاف شدند. در صورتیکه خداوند در آیه 103 آل‌عمران میفرماید: وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا. «همگی به رشته الهی (یعنی به قرآن) بچسبید و دچار تفرقه نشویدو در آیه 105 آل‌عمران میفرماید: لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا. «شما مثل کسانی که دچار تفرقه و اختلاف شدند نباشیدولی فریبکاران از افراد بت ساختند تا خودشان متولی بتخانه شوند و بر و بیا و احترامی داشته باشند. چاره این درد (این همه تفرقه و اختلاف) فقط یک چیز است و آن بازگشت به قرآن است و بس. همانطور که پیغمبر ص در حدیث 2 کتاب فضل علم کافی میفرماید: وقتی فتنه‌ها (انحراف‌ها) امر را مثل پاره‌های شب تاریک بر شما مشتبه کرد، وظیفه شما است که به قرآن برگردید

باید به قرآن و پیروی از راهنمائی‌هائی که خداوند برای سعادت بشر نازل کرده برگردیم تا از این وضع نجات یابیم.