141 احسان |
خداوند در آیه 113 تا 115 هود میفرماید: لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِياءَ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ. «به افراد ظالم تمایلی پیدا نکنید، چون دچار آتش دوزخ میشوید، و یاوری غیر از خدا نخواهید داشت و یاری نمیشوید.» وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْرى لِلذَّاكِرِينَ. «نماز را در دو طرف روز (در آغاز و پایان روز) و پارهای از شب بپا دار، چون خوبیها بدیها را از بین میبرد. این تذکّری است برای افرادی که پند میگیرند.» وَ اصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ. «و صبر (تحمل و استقامت) داشته باش، چون خداوند پاداش نیکوکاران را از بین نمیبرد.» آیه 133 و 134 آلعمران میفرماید: سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ. «بسوی آمرزش صاحب اختیارتان و بهشتی که پهنای آن به اندازه آسمانها و زمین است و برای افراد با تقوی آماده شده است بشتابید.» الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ الْكاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. «افراد با تقوائی که در موقع ثروتمندی و تنگدستی در راه خدا خرج میکنند، و جلو خشم و عصبانیّت خود را میگیرند، و گناه مردم را میبخشند. خداوند نیکوکاران را دوست دارد.» اینها کارهای خوب است. آنها را انجام دهید تا خداوند شما را دوست داشته باشد.
آیه 147 و 148 آلعمران در باره افراد با استقامت میفرماید: ما كانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَنْ قالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ إِسْرافَنا فِي أَمْرِنا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ. «سخنشان (سخن مبارزانی که در کنار پیغمبر ص در راه خدا میجنگیدند) فقط این بود که میگفتند: خداوندا گناهان و زیاده رویهای ما را در کارهایمان بیامرز، و قدمهای ما را ثابت کن، و در مقابل افراد بی ایمان ما را کمک نما.» فَآتاهُمُ اللَّهُ ثَوابَ الدُّنْيا وَ حُسْنَ ثَوابِ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. «در نتیجه خداوند پاداشی در این دنیا و پاداش خوبی در آخرت به آنها عطا کرد. خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.» آیه 69 عنکبوت میفرماید: الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ. «کسانی که در راه ما کوشش کنند مسلماً راههای خودمان را به آنها نشان میدهیم، چون خداوند قطعاً طرفدار نیکوکاران است.» آیه 195 بقره میفرماید: أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. «در راه خداوند انفاق (خرج) کنید و خودتان را با دست خود به هلاکت نیندازید و نیکی کنید، چون خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.» آیه 83 بقره میفرماید: إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ ذِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِنْكُمْ وَ أَنْتُمْ مُعْرِضُونَ. «وقتی (را یادآوری کن) که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که فقط خدا را بندگی کنید و به پدر و مادر و خویشان و یتیمان و تهیدستان نیکی کنید، و با مردم با زبان خوش صحبت کنید و نماز را بپا دارید و زکوه بدهید. بعد شما بجز عده کمی، از آن سرپیچی کردید، شما از انجام وظیفه روگردان هستید.» آیه 36 نساء میفرماید: اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ وَ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُوراً. «بندگی خداوند را بکنید و هیچ چیز را در این بندگی کردن شریک خداوند نکنید، و به پدر و مادر و خویشان و همسایه غریبه و همنشین خود و در راه مانده و کسانی که شما مالک آنها شدهاید نیکی کنید. چون خداوند کسی را که متکبّر و فخر فروش است دوست ندارد.» این آیه قرآن و حکم خداوند است. چند درصد مدعیان مسلمانی این دستورها را بکار میبندند؟
آیه 53 اسراء به پیغمبر ص میفرماید: قُلْ لِعِبادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطانَ كانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبِيناً. «به بندگان من بگو: طوری صحبت کنید که از همه بهتر است. چون شیطان میخواهد بین آنها را بهم بزند. چون شیطان دشمن آشکار انسان است.» چند درصد مدعیان مسلمانی این دستور خداوند را اجرا میکنند؟ بقیه دستورهای دین را همینطور. آیه 23 اِسراء میفرماید: قَضى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَرِيماً. «خداوند تو امر کرده که فقط بندگی او را بکنید (بنده هیچ چیز و هیچکس جز خدا نباشید و در مقابل هیچکس جز او احساس و ابراز کوچکی نکنید و از دستور هیچکس در صورتیکه بر خلاف حکم و نظر خداوند باشد اطاعت نکنید) و به پدر و مادر نیکی کنید. اگر یکی از آنها یا هر دو نفر آنها پیش تو به سن پیری رسیدند به آنها اف هم نگو و با آنها پرخاش و تندی نکن و با آنها با احترام حرف بزن.» این نیکی به پدر و مادر چندین بار در قرآن تکرار شده است. از جمله در آیه 8 عنکبوت میفرماید: وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداكَ لِتُشْرِكَ بِي ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ. «نیکی کردن به پدر و مادر را به انسان سفارش کردیم. اگر آنها کوشش کردند چیزی را که به آن علم نداری شریک من بکنی، از این دستور آنها اطاعت نکن. بازگشت شما پیش من است و من شما را از کارهائی که میکردید با خبر میکنم.»
آیه 15 لقمان میفرماید: إِنْ جاهَداكَ عَلى أَنْ تُشْرِكَ بِي ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما وَ صاحِبْهُما فِي الدُّنْيا مَعْرُوفاً وَ اتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ. «اگر پدر و مادر تو کوشش کردند که چیزی را که به آن علم نداری شریک من بسازی، از آنها اطاعت نکن ولی در دنیا با خوبی با آنها رفتار کن. و از راه کسی که بطرف من برگشته پیروی کن. بازگشت شما پیش من است و من شما را از کارهائی که میکردید با خبر میکنم.» آیا ما از این دستور پیروی میکنیم؟ یا آنطور که در آیه 170 میفرماید: وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ. «وقتی به آنها گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده (از قرآن) پیروی کنید، میگویند: نه، ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافتیم پیروی میکنیم، اگرچه پدرانشان ذرّهای عقلشان را بکار نمیبردند و راه صحیح را نشناخته بودند»، ما هم بجای پیروی از قرآن، از چیزهائی پیروی میکنیم که پدران و آباء و اجدادمان کورکورانه دنبال میکردند، اگرچه میدانیم که آنها از دستورهای خداوند که در قرآن است کاملاً بی اطلاع بودند، و قرآن را اگر هم میخواندند برای کسب ثواب بود نه برای فهیمدن.
آیه 30 نحل میفرماید: لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِينَ. «کسانی که در این دنیا نیکی کردند پاداش نیکوئی دارند، و مسلماً خانه آخرت (بهشت) بهتر است. خانه و منزل افراد متّقی خیلی خوب است.» آیه 7 اسراء میفرماید: إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها. «اگر نیکی کردید بنفع خودتان است و اگر بدی کردید به خودتان بد کردهاید.» ایه 77 قصص میفرماید: به قارون گفته شد وَ ابْتَغِ فِيما آتاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيا وَ أَحْسِنْ كَما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ. «با مالی که خداوند به تو داده دنبال منزل آخرت برو و استفاده خودت را هم از دنیا فراموش نکن و نیکی کن همانطور که خداوند بتو نیکی کرده، و دنبال فساد در زمین نگرد. چون خداوند افراد خرابکار (که باعث فساد و ظلم در اجتماع میشوند) را دوست ندارد.»