|
132 حبّ |
آیه 118 و 119 آل‌عمران میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ. «ای افراد با ایمان (ای کسانی که به رسالت پیغمبر ایمان دارید) محرم رازی غیر از مسلمانان برای خود نگیرید. آنها از هیچ گونه اشکال تراشی و خرابکاری در کار شما کوتاهی نمیکنند، کینه و نفرت از دهانشان و حرفهایشان پیداست و نفرتی که در دل خود مخفی میکنند (و به زبان نمی‌آورند) خیلی بیشتر است اگر عقل دارید نشانه‌ها را برای شما بیان کردیم.» ها أَنْتُمْ أُولاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَ لا يُحِبُّونَكُمْ وَ تُؤْمِنُونَ بِالْكِتابِ كُلِّهِ وَ إِذا لَقُوكُمْ قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنامِلَ مِنَ الْغَيْظِ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ. «آگاه باشید که شما این افرادی هستید که آنها را دوست دارید، در صورتیکه آنها شما را دوست ندارند، و شما به تمام کتاب ایمان دارید. آنها وقتی شما را ملاقات میکنند به شما میگویند ایمان آورده‌ایم، و وقتی تنها میشوند از شدّت خشم انگشت‌هایشان را گاز میگیرند. بگو از شدت خشم خود بمیرید. چون اَلله از افکاری که در سر دارید آگاه است.» آیه 23 و 24 توبه میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا آباءَكُمْ وَ إِخْوانَكُمْ أَوْلِياءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمانِ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ. «ای افرادی که به رسالت پیغمبر ایمان دارید، پدران و برادرانتان را اگر کفر را بر ایمان ترجیح دادند پشتیبان (یا دوست) خود نگیرید. کسانی که آنها را پشتیبان (یا دوست) خود بگیرند ظالم (ستمکار) هستند.» بخود و ایمان خود و به کلیه افراد بشر ظلم کرده‌اند، چون از اصلاح جهان به نوبه خود جلوگیری کرده‌اند. «بگو اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و خویشانتان و اموالی که بدست آورده‌اید و تجارتی که از کساد شدنش میترسید و خانه‌هائی که می‌پسندید پیش شما محبوب‌تر از خدا و رسولش و جهاد در راه اوست، انتظار بکشید تا خدا فرمانش را صادر کند. خدا افرادی را که (از دستورهای او) نافرمانی میکنند هدایت نمی‌کند.»
آیه 54 مائده میفرماید: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرِينَ يُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ. «ای افراد با ایمان هر کس از شما از دینش برگردد (بخدا لطمه‌ای نمیزند) اَلله افرادی را خواهد آورد که دوستشان دارد و آنها هم خدا را دوست دارند، در مقابل افراد با ایمان فروتن (متواضع) و در برابر افراد بی ایمان متقدر هستند، در راه اَلله (ساختن یک دنیای پاک) جهاد و مبارزه میکنند و از ملامت کسانی که ملامت (سرزنش) میکنند نمیترسند (چون متوجه جهل و بی اطلاعی آنان هستند) این (روحیه) لطف الهی است که به هر کس که بخواهد میدهد.» آیه 4 صف میفرماید: إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ. «اَلله کسانی را دوست دارد که متحداً چون ستونی آهنین (و بنائی محکم) در راه او میجنگند.» چون ستمکاران و دیکتاتوران و فاسدان و سوء استفاده کنندگان زیادند، و چنین افرادی خواستار اصلاح جامعه نیستند. لذا وظیفه مسلمانان است که با مال و جانشان با این افراد مبارزه کنند، و برای ساختن یک دنیای پاک که در آن اثری از ظلم و فساد و فقر و جهل و خرد شدن شخصیت انسانها نباشد حداکثر سعی و تلاش خود را بکنند، و برای رسیدن به این هدف که هدف همه پیامبران الهی بوده است، دست دوستی بسوی تمام دینداران جهان دراز کنند و سعی کنند همه را متوجه حقیقت دین که ساختن یک دنیای پاک است بنمایند.
آیه 165 بقره میفرماید: مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ. «عده‌ای از مردم شریکانی برای خدا میگیرند، آنها را همانطور دوست دارند که خدا را دوست دارند، ولی افراد با ایمان بالاترین علاقه را به اَلله دارند.»
علاقه داشتن زبانی نیست بلکه عملی است. مسلمانانی که بالاترین علاقه را به اَلله دارند فقط از دستورهای او که در قرآن برای آنها آمده پیروی میکنند و مطابق آیه 3 سوره اعراف فقط باید از قرآن پیروی کنند و از اولیائی غیر از آن پیروی نکنند. آیه 108 توبه میفرماید: لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ. «مسلماً سزاوار است در مسجدی که از روز اول بر پایه تقوی بنا شده نماز بخوانی، مردانی در آن هستند که دوست دارند پاک باشند، و اَلله پاکان را دوست دارد.» آیه 188 آل‌عمران میفرماید: لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ. «خیال نکن که کسانی که بخاطر کارهائی که کرده‌اند خوشحال هستند و دوست دارند که بخاطر کارهائی که نکرده‌اند مورد تمجید قرار گیرند از عذاب نجات پیدا میکنند، آنها عذاب پر دردی دارند.» آیه 19 نور میفرماید: إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ. «کسانی که دوست دارند که کار زشت در بین مسلمانان شیوع و گسترش پیدا کند در دنیا و آخرت عذاب پر دردی دارند.»
خداوند در آیه 14 آل‌عمران میفرماید: زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنِينَ وَ الْقَناطِيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ. «برای مردم علاقه به زن و فرزند و پول زیاد و طلا و نقره و اسبان عالی نشاندار و چهارپایان و مزارع زینت داده شده.» آیه 19 و 20 فجر میفرماید: تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلاً لَمًّا * وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا. «ارث را بطور کامل میخورید، و علاقه زیادی به مال دارید.» آیه 216 بقره میفرماید: عَسى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ. «چه بسا که شما از چیزی بدتان می‌آید در صورتیکه بنفع شما بوده و برایتان خوب است، و چه بسا شما چیزی را دوست میدارید در صورتیکه بضرر شما است و برایتان بد است، اَلله میداند و شما نمی‌دانید.» آیه 20 و 21 قیامت میفرماید: كَلاَّ بَلْ تُحِبُّونَ الْعاجِلَةَ * وَ تَذَرُونَ الْآخِرَةَ. «شما دنیای زودگذر را دوست دارید و آخرت را ترک میکنید.» به هر قیمتی که هست دنبال کسب قدرت و ثروت و شهرت و ... میروید و از تلاش در راه ساختن یک دنیای پاک که بنفع خودتان هم هست غافلید. آیه 177 بقره در باره یکی از صفات آزادگان با تقوی میفرماید: آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ السَّائِلِينَ وَ فِي الرِّقابِ. «مال را با وجود علاقه‌ای که به آن دارد به خویشان و یتیمان و تهیدستان و در راه ماندگان و تقاضا کنندگان (محتاج‌هائی که تقاضای کمک میکنند) و بردگان میدهد.» آیه 92 آل‌عمران میفرماید: لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ. «به نیکی نمیرسید مگر اینکه از آنچه دوست دارید انفاق (در راه خدا خرج) کنید، هر چیزی که انفاق کنید خداوند آنرا میداند.»
آیه 31 آل‌عمران میفرماید: قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ. «بگو اگر اَلله را دوست دارید از من پیروی کنید تا اَلله شما را دوست بدارد و گناهان شما را بیامرزد. اَلله آمرزنده مهربان است.» آیه 3 ابراهیم میفرماید: الَّذِينَ يَسْتَحِبُّونَ الْحَياةَ الدُّنْيا عَلَى الْآخِرَةِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ يَبْغُونَها عِوَجاً أُولئِكَ فِي ضَلالٍ بَعِيدٍ. «کسانی که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح میدهند و مردم را از راه خدا باز میدارند و انحراف آنها را میخواهند در گمراهی شدیدی هستند.» این گمراهان را باید با حکمت و بصیرت به راه خدا دعوت کرد و به آنها فرق بین خیال و واقعیت را فهماند تا متوجه شوند که رسیدن به لذات طبیعی و واقعی جهان چقدر ارزان تمام میشود و خیالبافی‌ها چگونه این لذت‌ها را از انسانها گرفته است. البته باید توجه داشت که بیشتر آنها در اثر این گمراهی و خیالبافی‌ها بسادگی دست از فکر غلط خود بر نمیدارند چون مطابق آیه 14 سوره مطّففین رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ. «آنچه کسب کرده‌اند (وضعیت فکری و اجتماعی آنها) زنگ دلشان شده.» وگرنه متوجه میشوند که مخارج خوراک و پوشاک و همسر و فرزند (بدون اسیر خیالبافی شدن‌ها) چقدر ارزان تمام میشود و با مهارت در یک کار ساده می‌توانند خیلی بیشتر از مخارج واقعی‌شان درآمد داشته باشند.
و اما عشق که بعضی‌ها «بیشترین علاقه» را عشق می‌دانند. در قرآن کلمه عشق نداریم. در نهج‌البلاغه هم فقط یکبار در خطبه 108 یا 109 آمده که میفرماید: مَنْ عَشِقَ شَيْئاً أَعْشَى بَصَرَهُ وَ أَمْرَضَ قَلْبَهُ، فَهُوَ يَنْظُرُ بِعَيْنٍ غَيْرِ صَحِيحَةٍ، وَ يَسْمَعُ بِأُذُنٍ غَيْرِ سَمِيعَةٍ. «کسی که عاشق شود عشق چشمش را کور و قلبش را مریض میکند و با چشم ناسالم به امور نگاه میکند و با گوش ناسالم حرفها را می‌شنود.»