⁹³

^{شهادت زن}

گفته‌اند «اگر کسی به چشم عداوت نگاه کند نشان صورت یوسف دهد به ناخوبی» دشمنی (عداوت) چشم حقیقت بین انسان را کور میکند. یکی از ایرادهایی که به اسلام میگیرند شهادت دو زن است بجای یک مرد در آیه 282 بقره بدون توجه به این که فقط در این آیه است که شهادت دو زن برابر یک مرد است و در موارد دیگر چنین نیست. علت آن هم در آیه بیان شده است. آیه 282 بقره سوره 2 میفرماید: «ای افرادی (که به پیغمبری محمد ص و الهی بودن و بدون اشتباه بودن قرآن) ایمان آورده‌اید اگر قرضی تا مدت معینی به هم دادید آن را بنویسید (که مدت و مقدار آن را فراموش نکنید) و باید نویسنده‌ای بعدالت آن را بنویسد. (امروز دفاتر اسناد رسمی وجود دارند و افراد سواد نوشتن دارند و خط هر کسی معلوم است و افراد خط شناس آن را تشخیص میدهند) نویسنده نباید از نوشتن آن همانطور که خدا به او یاد داده خودداری کند. باید نویسنده بنویسد و کسی که قرض میگیرد آن را به او بگوید و نویسنده باید از نافرمانی خدا خودداری کند و ذره‌ای از آن را فروگذار نکند. (امروزه قرض گیرنده و قرض دهنده هر دو سواد نوشتن و خواندن دارند و اشتباهی در کار نخواهد بود) اگر قرض گیرنده سفیه (کم عقل) یا ضعیف یا لال است و نمیتواند حرف بزند باید ولیّ او (دوست یا سرپرست او) بعدالت بگوید. و باید دو شاهد از مردانتان را به شهادت بگیرید. اگر دو مرد نبود یک مرد و دو زن از کسانی که می‌پسندید به شهادت بگیرید، که اگر یکی از آنها گُم شد (در دسترس نبود) یا فراموش کرد دیگری آن را تذکر بدهد (می‌بینیم که دیگری زن دوم است و شهادت یک زن کافی است و علت دو زن را شاهد گرفتن این است که اگر یکی از آنها را برای شهادت پیدا نکنید یا فراموش بکند دیگری شهادت بدهد). شاهدها وقتی برای شهادت دعوت میشوند نباید از آن خودداری کنند و از نوشتن آن چه مقدار قرض کم باشد یا زیاد تا سر آمدن مدت پرداختن آن نباید ناراحت شوید (با گفتن مگر به من اطمینان نداری باعث ننوشتن مقدار و مدت آن نشود. اگر شخص بخود اطمینان دارد نباید از نوشتن آن خودداری کند و بهانۀ مگر به من اطمینان ندرای لازم نیست. این دستور خدا است و باید اجرا شود) اینکار (نوشتن مقدار و مدت پرداخت آن) پیش خدا عادلانه‌تر و برای شهادت بهتر است و برای اینکه (در مقدار و مدت و چگونگی پرداختن آن) دچار شک نشوید بهتر است. اگر تجارتی (داد و ستدی) نقدی است که آن را دست بدست میکنید اشکالی بر شما ندارد که ننویسید. وقتی خرید و فروش میکنید (در تجارت) شاهدی بگیرید. نویسنده و شاهد نباید ضرری بکنند. اگر خلاف اینکار را بکنید از دستور خدا اطاعت نکرده‌اید. از نافرمانی خدا خودداری کنید. خدا به شما یاد میدهد (که چکار بکنید) خدا هر چیزی را خوب میداند.»

خدا میداند که بین شما آدم‌های حقه باز و کلاه بردار و مال مردم خور و فراموشکار وجود دارند. لذا برای محکم کاری این دستور را میدهد که اختلافی پیدا نشود. می‌بینیم که فقط در مورد قرض است که شهادت دو زن مثل شهادت یک مرد است . چون معمولاً در آن زمان زنان در خانه کار میکردند و پیدا کردن آنها برای شهادت در بعضی مواقع ممکن نبود. نیز مشکل دسترسی به بانوان در اواخر دوران حاملگی و درایّام وضع حمل را هم باید در نظر گرفت. تَضِلُّ هم به معنی گُم شده است هم به معنی گمراه شد و فراموش کرد. آیه 24 انعام سوره 6 و آیه 37 اعراف سوره 7 را ببینید.