سوره ممتحنه (۶۰)

مدنى و شامل سيزده آيه

به‏نام خداوند بخشنده مهربان


اى مؤمنين، دشمن من و دشمن خودتان را به‏دوستى نگيريد. با آن‏ها اظهار دوستى مى‏كنيد در صورتى كه آن‏ها منكر سخن حقى هستند كه براى شما آمده. پيغمبر و شما را به علت اين‏كه ايمان داريد كه صاحب‏اختيارتان (فقط) خداست (حاضر نيستيد از كسى جز خدا اطاعت محض و بى‏چون چرا بكنيد) از ديارتان اخراج مى‏كنند. اگر براى جهاد در راه من و كسب رضايت من خارج مى‏شويد، چرا پنهانى با آن‏ها اظهار دوستى مى‏كنيد؟ من آن چه را كه پنهان يا آشكار كنيد مى‏دانم. كسى از شما كه با آن‏ها دوستى كند گمراه است.(۱)

اگر بر شما دست يابند، دشمن شما مى‏شوند و دست و زبانشان را براى آزارتان به بدى مى‏گشايند و مايلند شما كافر شويد.(۲)

بستگان و اولاد شما برايتان فايده‏اى ندارند. روز قيامت بين شما جدايى مى‏افتد. خدا تمام اعمالتان را مى‏بيند.(۳)

در كار ابراهيم و كسانى‏كه با او بودند براى شما سرمشق خوبى است، وقتى به قومشان گفتند ما از شما و آنچه غير از خدا مى‏پرستيد بیزاريم. ما كار شما را قبول نداريم و بين ما و شما براى هميشه دشمنى و كينه بوجود آمده، مگر اين‏كه فقط به خدا ايمان بياوريد. غير از حرف ابراهيم كه به پدرش گفت برايت از خدا طلب آمرزش مى‏كنم ولى براى اجابت دعايم ضمانتى از طرف خدا ندارم. خدايا، به تو توكل كرده‏ايم و به‏سوى تو برمى‏گرديم، بازگشت همه به‏سوى توست.(۴)

خدايا، ما را وسيله امتحان كافران قرار نده. خدايا، ما را بيامرز، تو قدرتمند حكيمى.(۵)

آن‏ها سرمشق خوبى براى كسى هستند كه اميد به خدا و روز آخرت دارد. كسى‏كه قبول نكند، (بداند كه) خدا بى‏نياز و قابل ستايش است.(۶)

شايد خدا بين شما و افرادى از آن‏ها كه دشمنى وجود دارد دوستى ايجاد كند. خدا قادر و آمرزنده مهربان است.(۷)

خدا شما را از نيكى‏كردن و عدالت‏كردن به كسانى‏كه درباره دين با شما نجنگيدند و شما را از سرزمينتان بيرون نكردند، نهى نمى‏كند. چون خدا افراد عادل را دوست دارد.(۸)

خدا شما را از دوستى با كسانى‏كه با شما به‏خاطر دينتان جنگيدند و شما را از سرزمينتان بيرون كردند و براى بيرون‏كردن شما به‏هم كمك كردند، نهى مى‏كند. كسانى‏كه با آن‏ها دوستى كنند ظالم هستند.(۹)

اى مؤمنين، وقتى زنان مهاجر باايمان پيش شما آمدند آن‏ها را بيازماييد. البته خدا ايمان آن‏ها را بهتر مى‏داند. اگر فهميديد كه ايمان دارند آن‏ها را به كفار برنگردانيد. اين زن‏ها براى افراد بى‏ايمان حلال نيستند و كفار هم براى اين‏ها حلال نيستند و مخارجى كه كفار براى اين زن‏ها كرده‏اند به كفار بدهيد. و براى شما اشكالى ندارد كه با آن‏ها ازدواج كنيد، وقتى كه مهريه آن‏ها را به آن‏ها بدهيد. و عقد كفار را دستاويز قرار ندهيد و شما بايد خرجى را كه براى آن‏ها كرده‏ايد از آن‏ها بخواهيد و آن‏ها بايد خرجى را كه كرده‏اند از شما بخواهند. اين حكم خداست كه بين شما حكم مى‏كند. خدا دانا و حكيم است.(۱۰)

اگر چيزى از آنچه خرج همسرانتان (که پیش کفار رفته اند) كرده‏ايد پيش كفار ماند و آن‏ها ندادند و بعد مقابله به مثل كرديد، (از پول کفار) به همان اندازه به كسانى‏كه زنانشان رفته‏اند بدهيد و از نافرمانى خدايى كه به او ايمان داريد بترسيد.(۱۱)

اى پيغمبر، وقتى زنان باايمان پيش تو آمدند كه با تو بيعت كنند كه چيزى را شريك خدا نسازند و دزدى و زنا نكنند و بچه‏هايشان را نكشند و تهمت زنا در مورد فرزند خود به كسى نزنند و در كارهاى نيك برخلاف دستور تو كارى نكنند، با آن‏ها بيعت كن و براى آن‏ها از خدا آمرزش بخواه چون خدا آمرزنده مهربان است.(۱۲)

اى افراد باايمان، با گروهى كه مورد خشم خدا قرار گرفته‏اند دوستى نكنيد. آن‏ها از آخرت نااميد شده‏اند همان‏طور كه افراد بى‏ايمان از مردگان نااميد شده‏اند.(۱۳)