سوره شورى (۴۲)
مكى و شامل پنجاه و سه آيه
بهنام خداوند بخشنده مهربان
حم.(۱)
عسق.(۲)
به اين ترتيب خداوند تواناى حكيم به تو و كسانىكه قبل از تو بودند وحى مىكند.(۳)
هر چه در آسمانها و زمين است مال اوست و (فقط) او بلندمرتبه و بزرگ است.(۴)
نزديك است آسمانها از بالاى هم شكافته شوند و فرشتگان با ستايش، خداوندشان را بزرگ مىشمارند و براى كسانىكه در زمين هستند طلب آمرزش مىكنند. بدانيد كه خدا آمرزنده و مهربان است.(۵)
و خدا مراقب كار كسانى است كه غير از او ياورانى براى خود گرفتند، تو وكيل آنها نيستى.(۶)
قرآن عربى را اينطور به تو وحى كرديم تا اهالى مكه و اطراف آن را از عواقب كارشان و از (عذاب) روزى كه مردم جمع مىشوند، و هيچ شكى در آن نيست، بترسانى. عدهاى در بهشت خواهند بود و عدهاى در آتش جهنم.(۷)
اگر خدا مىخواست آنها را يك امت مىساخت، ولى هر كه را بخواهد داخل رحمتش مىكند و كسانىكه ظلم مىكنند يار و ياورى ندارند.(۸)
آيا مددكارانى غير از خدا براى خود گرفتند؟ در صورتى كه مددكار واقعى خداست. اوست كه مردهها را زنده مىكند و قادر به هر كارى است.(۹)
درباره هر چيز كه در آن اختلاف داشتيد، حكم آن با خدا است. خداوند من چنين خدايى است، بر او توكل كردهام و به او رو مىآورم.(۱۰)
آفريننده آسمانها و زمين است. از جنس خودتان براى شما همسر، و براى چهارپايان جفتهايى آفريد. به اين وسيله شما را در زمين زياد مىكند. هيچ چيز مثل او نيست، و او شنوا و بينا است.(۱۱)
خزانههاى آسمانها و زمين مال او است. روزى را براى هر كسىكه بخواهد زياد يا كم مىنمايد. او هر چيزى را مىداند.(۱۲)
براى شما از دين همان چيزى را قانونگذارى كرد كه نوح را به آن سفارش كرد، و همان چيزى است كه به تو وحى كرديم، و همان چيزى است كه ابراهيم و موسى و عيسى را به آن سفارش كرديم، كه دين (دستورهاى خدا) را اجرا كنيد و در آن تفرقه نداشته باشيد. اين چيزى كه مشركين را به آن دعوت مىكنى برايشان سخت است (نمىتوانند دست از تفرقههايشان بردارند). خدا هر كس را كه بخواهد براى خود انتخاب مىكند و هر كس را كه به سوى او برگردد هدايت مىنمايد.(۱۳)
آنها فقط بعد از اينكه حقيقت را دانستند از روى حسادت نسبت به هم دچار تفرقه شدند. اگر خداوندت قبلاً تا مدت معينى مهلت نداده بود، مسلماً درباره آنها حكم شده بود. كسانىكه بعد از آنها وارث كتاب شدند، درباره آن دچار شك هستند.(۱۴)
تو مردم را به آن (اجراى دين و تفرقه نداشتن) دعوت كن و همانطور كه به تو دستور داده شده در اينكار استقامت داشته باش، و از دلخواه آنان پيروى مكن و بگو: من به هر كتابى كه خدا نازل كرده ايمان دارم و به من دستور داده شده كه بين شما به عدالت عمل كنم. صاحباختيار ما و صاحباختيار شما خداست. كارهاى ما مال ما و كارهاى شما مال شماست. بحثى بين ما نيست. خدا ما را جمع مىكند و بازگشت ما پيش اوست.(۱۵)
افرادى كه بعد از اينكه دعوت خدا را پذيرفتند درباره او بحث مىكنند، دليلهاى آنها پيش خداوندشان باطل است و مورد غضب خدا هستند و عذاب شديدى دارند.(۱۶)
خداست كه كتاب و وسيله سنجش (قانون) را به حق نازل كرد. از كجا مىدانى شايد قيامت نزديك باشد.(۱۷)
افرادى كه به قيامت ايمان ندارند، آمدن آن را به تعجيل مىخواهند (كه هر چه زودتر بيايد)، و كسانىكه ايمان دارند از آن مىترسند و مىدانند كه قيامت حق است. بدانيد كسانىكه درباره قيامت شك دارند و جدل مىكنند در گمراهى شديدى هستند.(۱۸)
خدا به بندگانش لطف دارد. به هر كسىكه بخواهد روزى مىدهد، و خدا قوى و تواناست.(۱۹)
كسىكه پاداش آخرت را بخواهد پاداشش را اضافه مىكنيم و كسىكه (فقط) پاداش دنيوى را بخواهد مقدارى از آن را به او مىدهيم ولى در آخرت نصيبى ندارد.(۲۰)
آيا شريكانى براى خدا دارند كه قسمتى از دين را براى آنها قانونگذارى كنند كه خدا اجازه آن را نداده؟ اگر سخن قطعى خدا نبود بين آنها حكم شده بود. كسانىكه ظلم مىكنند عذاب پردردى دارند.(۲۱)
افراد ظالم را مىبينى كه بخاطر كارهايى كه كردهاند مىترسند، و عذاب بر آنها واقع مىشود و افرادى كه ايمان آوردند و كار درست كردند در باغهاى بهشت هر چه بخواهند پيش خداوندشان دارند، اين لطف بزرگى است.(۲۲)
اين چيزى است كه خدا به بندگانش كه ايمان دارند و عمل صالح (درست و شايسته) كردهاند مژده مىدهد. بگو: من براى راهنمايىكردنتان از شما مزدى غير از دوستى خويشاوندان (يا تقرب به خدا) نمىخواهم. هر كس كار خوبى بكند نيكى او را اضافه مىكنيم، چون خدا آمرزنده و قدرشناس است.(۲۳)
آيا مىگويند كه پيغمبر حرفهاى دروغى را به خدا افترا زده؟ اگر خدا بخواهد بر قلب تو مهر مىزند. خدا با كلمات خودش باطل را نابود و حق را ثابت مىكند چون او آنچه را كه در سينهها است به خوبى مىداند.(۲۴)
اوست كه توبه بندگانش را مىپذيرد و گناهان را عفو مىكند و كارهايى را كه مىكنيد مىداند.(۲۵)
و دعاى افرادى را كه ايمان داشتند و كار درست كردند را اجابت مىكند و از فضل خودش به آنها زيادتر مىدهد، در صورتى كه افراد بىايمان عذاب شديدى دارند.(۲۶)
اگر خدا روزى را براى بندگانش زياد كند، حتماً در زمين ظلم مىكنند، ولى روزى را به قدرى كه مىخواهد مىدهد. او از طبيعت بندگانش آگاه و به آن بينا است.(۲۷)
اوست كه باران را پس از آنكه مردم نااميد شدند مىفرستد و رحمتش را منتشر مىكند. (فقط) او يارىكننده و ستوده است.(۲۸)
يكى از نشانههاى خدا خلقت آسمانها و زمين و حيواناتى است كه در آن پراكنده اند، او هر وقت که بخواهد به جمعآورى همه آنها توانا است.(۲۹)
هر مصيبتى كه به شما مىرسد به سبب كارهايى است كه خودتان كردهايد، و خدا بسيارى از كارهاى شما را مىبخشد.(۳۰)
شما نمىتوانيد خدا را در زمين عاجز كنيد. و غير از خدا هيچ يار و ياورى براى شما وجود ندارد.(۳۱)
يكى از آياتش كشتىهاى مثل كوه هستند كه در دريا روانند.(۳۲)
اگر خدا بخواهد باد را از حركت باز مىدارد تا آنها روى دريا بىحركت بمانند. در اينكار آياتى براى صبوران سپاسگزار وجود دارد.(۳۳)
يا آنها را به سبب كارهايى كه كردهاند غرق مىكند. خدا از بسيارى از كارها گذشت مىكند.(۳۴)
افرادى كه در مورد آيات ما بگومگو مىكنند، بدانند كه راه گريزى برايشان نيست.(۳۵)
آنچه به شما داده شده وسيله زندگى دنياست، و آنچه پيش خداست براى مؤمنانى كه به خدايشان توكل مى كنند بهتر و ماندنىتر است.(۳۶)
مؤمنانى كه از گناهان بزرگ و كارهاى زشت اجتناب مىكنند و وقتى عصبانى شدند گذشت مىكنند.(۳۷)
افرادى كه دعوت خداوندشان را اجابت كردند و نماز را به پا داشتند و كارشان را با مشورت بين خودشان انجام مىدهند و از آنچه روزى آنها كردهايم انفاق مىكنند.(۳۸)
كسانىكه وقتى ظلمى به آنها شد انتقام مىگيرند، (بدانند كه) جزاى بدى، بدى مثل آن است، اما كسىكه گذشت كند و كار را اصلاح كند پاداشش با خداست، چون خدا كسانى را كه ظلم مىكنند دوست ندارد.(۳۹ و ۴۰)
بر كسانىكه مورد ظلم قرار گرفتند و انتقام گرفتند ايرادى نيست.(۴۱)
كسانى بايد ملامت شوند كه به مردم ظلم مىكنند و در زمين به ناحق تجاوز مىكنند، آنها عذاب پردردى دارند.(۴۲)
مسلماً كسىكه صبور باشد و گناه ديگران را ببخشد، كارش از كارهايى است كه ارادهاى قوى لازم دارد.(۴۳)
كسى را كه خدا گمراه كند برايش ياورى نيست، و كسانى را كه ظلم مىكنند موقعى كه عذاب مىبينند مىبينى كه مىگويند: آيا راهى براى بازگشت ما هست؟(۴۴)
آنها را در حالىكه به جهنم عرضه مىشوند مىبينى كه با ذلت سر تسليم فرود آوردهاند و از گوشه چشم نگاه مىكنند. افراد باايمان مىگويند: ضرر كنندگان افرادى هستند كه خودشان و خانوادهشان را در روز قيامت دچار ضرر و عذاب ابدى جهنم كردهاند. بدانيد كسانىكه ظلم مىكنند به عذاب ابدى گرفتارند.(۴۵)
غير از خدا ياورانى ندارند كه به آنها كمك كنند. كسى را كه خدا گمراه كند، هيچ راهى براى او وجود ندارد.(۴۶)
قبل از اينكه روزى بيايد كه از جانب خدا راه بازگشتى براى آن وجود ندارد، دعوت خداوندتان را اجابت كنيد. آن روز هيچ پناهگاهى براى شما وجود ندارد و نمىتوانيد انكارى بكنيد.(۴۷)
اگر قبول نكردند، ما تو را براى حفاظت از افراد نفرستادهايم. وظيفه تو فقط رساندن پيام است. و وقتى ما از طرف خودمان رحمتى به انسان بچشانيم بهخاطر آن شاد مىشود، و اگر به علت كارهايى كه كرده مصيبتى به او برسد ناسپاسى مىكند، چون انسان طبيعتاً ناسپاس است.(۴۸)
فرمانروايى آسمانها و زمين مال خدا است. هر چه را بخواهد مىآفريند، به هر كسىكه بخواهد فرزند دختر مىدهد، و به كسىكه بخواهد پسر مىدهد.(۴۹)
يا پسر و دختر را با هم مىدهد، و كسى را كه بخواهد نازا مىكند، چون او دانا و توانا است.(۵۰)
خدا با هيچ بشرى صحبت نمىكند مگر به صورت وحى، يا از پشت مانعى، يا فرشتهاى مىفرستد كه آنچه بخواهد با اجازه خدا به او وحى كند. چون خدا بلندمرتبه و حكيم است.(۵۱)
به اين ترتيب به فرمان خودمان روحى به تو وحى كرديم. تو نمىدانستى كتاب و ايمان چيست، ولى ما قرآن را نورى (وسيله هدايت) قرار داديم و هر كس از بندگانمان را كه بخواهيم بهوسيله آن هدايت مىكنيم. البته تو مردم را به راه راست هدايت مىكنى.(۵۲)
به راه خدا كه تمام چيزهايى كه در آسمانها و زمين است مال اوست. بدانيد كه كارها به سوى خدا برمىگردد.(۵۳)