سوره فصلت (۴۱)

مكى و شامل پنجاه و چهار آيه

به‏نام خداوند بخشنده مهربان

حم.(۱)

نزول قرآن از طرف خداوند بخشنده مهربان است.(۲)

قرآن كتابى است كه آياتش بطور واضح شرح داده شده. قرآنى است به زبان عربى براى افراد دانا.(۳)

مژده‏دهنده و بيم‏دهنده است، ولى بيشتر افراد از آن رو گرداندند و به آن گوش نمى‏دهند.(۴)

و گفتند: دل ما نسبت به آنچه ما را به آن دعوت مى‏كنى در پوشش، و گوشمان سنگين است و بين ما و تو مانعى وجود دارد. هر كارى از دستت برمى‏آيد بكن، ما هم كار خود را مى‏كنيم.(۵)

بگو: من فقط انسانى مثل شما هستم. به من وحى مى‏شود كه معبود شما (كسى‏كه سزاوار آن است كه در مقابلش احساس و ابراز كوچكى بكنيد و مطيع محض و بدون چون و چراى دستورهايش باشيد) معبودى يگانه است. مستقيماً به طرف او برويد و فقط از او طلب آمرزش كنيد. واى بر مشركين.(۶)

مشركينى كه زكات نمى‏دهند و آخرت را قبول ندارند.(۷)

افراد باايمان كه كار درست مى‏كنند، پاداش بى‏پايانى دارند.(۸)

بگو: آيا شما منكر كسى مى‏شويد كه زمين را در دو روز (دو مرحله) آفريده، و براى او همتاهايى درست مى‏كنيد؟ او صاحب‏اختيار همه مردم جهان است.(۹)

پس از دو مرحله اول كوه‏ها را در روى زمين بوجود آورد، و زمين را بركت داد، و روزى‏هاى آن را در چهار مرحله مقرر نمود كه براى تمام خواستاران مساوى است.(۱۰)

و به آسمان پرداخت در حالى‏كه آن دودى‏شكل بود، و به آسمان و زمين گفت: با ميل يا بدون ميل بياييد. گفتند: با ميل آمديم.(۱۱)

خداوند هفت آسمان را در دو روز (دو مرحله) بوجود آورد، و به هر آسمان قانونش را وحى كرد، و آسمان نزديك شما را با چراغ ستارگان زينت داديم و حافظ شما ساختيم. اين تقدير خداوند توانا و دانا است.(۱۲)

اگر قبول نكردند به آن‏ها بگو: من شما را از صاعقه‏اى مثل صاعقه عاد و ثمود مى‏ترسانم.(۱۳)

وقتى كه پيغمبران از هر طرف براى آن‏ها آمدند و گفتند كه فقط خدا را بندگى كنيد (بنده و مطيع محض و بى‏چون و چراى هيچ‏كس جز خدا نباشيد)، آن‏ها گفتند: اگر خداوند ما مى‏خواست فرشتگان را نازل مى‏كرد، ما رسالتى را كه شما مدعى آن هستيد قبول نداريم.(۱۴)

اما قوم عاد، در زمين به ناحق تكبر ورزيدند و گفتند: چه كسى نيرويش از ما بيشتر است؟ آيا نديدند كه خدايى كه آن‏ها را خلق كرده نيرويش از آن‏ها بيشتر است؟ آن‏ها منكر آيات ما مى‏شدند.(۱۵)

لذا ما در روزهاى نحس باد تند سردى بر آن‏ها فرستاديم تا در دنيا عذاب خوارى را به آن‏ها بچشانيم. مسلماً عذاب آخرت خواركننده‏تر از عذاب دنياست، و كسى به آن‏ها كمكى نخواهد كرد.(۱۶)

اما قوم ثمود، ما آن‏ها را هدايت كرديم، ولى آن‏ها گمراهى را بر هدايت ترجيح دادند. لذا به علت كارهايى كه مى‏كردند صاعقه عذاب خواركننده آن‏ها را فراگرفت.(۱۷)

و افرادى را كه ايمان آورده و پرهیزکار بودند نجات داديم.(۱۸)

روزى كه دشمنان خدا به طرف آتش جهنم جمع‏آورى شوند و آن‏ها را متوقف كنند.(۱۹)

تا وقتى كه كنار آتش آمدند، گوش و چشم و پوستشان بر ضد آن‏ها درباره كارهايى كه مى‏كردند شهادت دهد.(۲۰)

آن‏ها به پوستشان مى‏گويند: چرا بر ضد ما شهادت داديد؟ مى‏گويند: خدا كه هر چيزى را به حرف‏زدن درمى‏آورد، ما را به حرف‏زدن درآورده، او شما را اولين‏بار خلق كرد و پيش او برگردانده مى‏شويد.(۲۱)

شما به‏خاطر اين‏كه گوش و چشم و پوستتان بر ضد شما شهادت مى‏دهند كارتان را پنهان نمى‏كرديد، بلكه گمان مى‏كرديد كه خدا خيلى از كارهايى را كه مى‏كنيد نمى‏داند.(۲۲)

اين گمانى بود كه نسبت به خداوندتان داشتيد و باعث هلاك شما شد و زيانكار شديد.(۲۳)

اگر صبر داشته باشند متوجه مى‏شوند كه آتش جهنم جاى آن‏ها است. اگر عذرخواهى هم بكنند عذرشان قبول نخواهد شد.(۲۴)

براى آن‏ها همنشين‏هايى قرار داديم كه وضع حال و آينده آن‏ها را در نظرشان زينت دادند، و قول عذاب در مورد دسته‏هاى جن و انسى كه قبل از آن‏ها بودند و از دنيا رفتند مقرر شد. آن‏ها ضرر كردند.(۲۵)

افراد بى‏ايمان گفتند: به اين قرآن گوش ندهيد، و سخن بيهوده وارد آن كنيد تا پيروز شويد.(۲۶)

به افراد بى‏ايمان عذاب سختى مى‏چشانيم و آن‏ها را مطابق بدترين كارى كه مى‏كردند مجازات مى‏كنيم.(۲۷)

اين آتش جزاى دشمنان خداست، و به‏خاطر اين‏كه منكر آيات ما مى‏شدند در آتش منزل ابدى دارند.(۲۸)

افراد بى‏ايمان در آن موقع مى‏گويند: خداوندا، جن و انسى كه ما را گمراه كردند به ما نشان بده تا آن‏ها را زير پايمان بياندازيم تا خوار و پست شوند.(۲۹)

افرادى كه گفتند صاحب‏اختيار ما فقط خداوند است، بعد هم استقامت به خرج دادند، فرشتگان بر آن‏ها نازل مى‏شوند كه نترسيد و غصه نخوريد و با مژده بهشتى كه به شما وعده داده شده شاد باشيد.(۳۰)

ما در زندگى دنيا و آخرت پشتيبان شما هستیم،و در آخرت هر چه دلتان بخواهد و هر چه درخواست كنيد براى شما وجود دارد.(۳۱)

اين پذيرايى از جانب خداوند آمرزنده مهربان است.(۳۲)

گفتار چه كسى بهتر از سخن كسى است كه مردم را به سوى خدا دعوت مى‏كند و كار درست مى‏نمايد، و مى‏گويدکه من از افرادى هستم كه تسليم حكم و نظر خدا هستند؟(۳۳)

خوبى با بدى مساوى نيست، بدى را با بهترين طرز جواب بده چون در آن صورت بين تو و كسى‏كه دشمن توست دوستى صميمانه‏اى بوجود مى‏آيد.(۳۴)

البته به اين مرحله فقط افراد شكيبا مى‏رسند، و فقط كسى‏كه سهم بزرگى از اخلاق نيكو دارد به آن مى‏رسد.(۳۵)

اگر وسوسه‏اى از شيطان به تو رسيد به خدا پناه ببر، چون او شنوا و دانا است.(۳۶)

شب و روز و خورشيد و ماه از نشانه‏هاى خداست، به خورشيد و ماه سجده نكنيد اگر فقط خدا را بندگى مى‏كنيد، به خدايى كه آن‏ها را خلق كرده سجده كنيد.(۳۷)

اگر تكبر ورزيدند (ناراحت نباش)، آنان كه نزد صاحب‏اختيار تو هستند، شب و روز او را بزرگ مى‏شمارند و خسته هم نمى‏شوند.(۳۸)

و از نشانه‏هاى خدا اين است كه زمين را خشك مى‏بينى و چون باران را بر آن بفرستيم به حركت درمى‏آيد و بالا مى‏آيد. همان كسى‏كه زمين را زنده كرد، زنده‏كننده مردگان است، چون خدا بر هر كارى قادر است.(۳۹)

افرادى كه منكر آيات ما مى‏شوند، بر ما پوشيده نيستند. آيا كسى‏كه روز قيامت در آتش افكنده مى‏شود بهتر است يا كسى‏كه در آن روز با امنيت خاطر پيش ما مى‏آيد؟ هر كارى مى‏خواهيد بكنيد، چون خدا كارهايى را كه مى‏كنيد مى‏بيند.(۴۰)

افرادى كه وقتى قرآن براى آن‏ها آمد منكر آن شدند (اهل آتش جهنم هستند)، قرآن كتابى است ارجمند و پرارزش.(۴۱)

چيزى كه آن را باطل كند در زمان حال و آينده براى آن نمى‏آيد، نزول آن از طرف حكيم ستوده است.(۴۲)

درباره تو همان حرفى را مى‏زنند كه درباره پيغمبران قبل از تو مى‏زدند. خداوند تو، هم آمرزنده و هم صاحبِ عذاب دردناكى است.(۴۳)

اگر قرآن را به زبانى غير از زبان عربى (براى عرب‏ها) نازل مى‏كرديم مى‏گفتند: چرا آيات آن به وضوح بيان نشده؟ آيا براى عرب‏ها به زبان غير عربى صحبت مى‏كنند؟ بگو: قرآن براى افراد باايمان هدايت و شفاست، و گوش آنان كه ايمان نمى‏آورند سنگين است و بصيرتى به آن ندارند. مثل اين‏كه آن‏ها را از راه دور صدا مى‏زنند.(۴۴)

به موسى تورات داديم، ولى مردم درباره آن اختلاف نظر پيدا كردند. اگر سخن خداوندت كه قبلاً گفته بود نبود، بين آن‏ها حكم شده بود. آن‏ها درباره آن دچار شك هستند.(۴۵)

هر كس كار درست بكند به نفع خودش است، و هر كس كار بد بكند به ضرر خودش. خداوند تو به بندگانش ظلم نمى‏كند.(۴۶)

علم زمان وقوع قيامت فقط اختصاص به خدا دارد، هر ميوه‏اى كه از غلافش (شكوفه‏اش) در مى‏آيد، و هر ماده‏اى كه حامله مى‏شود و وضع حمل مى‏كند، خدا مى‏داند. روزى كه صدا مى‏زند و به آن‏ها مى‏گويد: شريك‏هايى كه براى من تصور مى‏كرديد كجا هستند؟ مى‏گويند: به تو اعلام كرديم که شاهدى از ما كه آن‏ها را ديده باشد وجود ندارد.(۴۷)

و كسانى را كه قبلاً به كمك مى‏خواندند پيدا نمى‏كنند، و مى‏فهمند كه راه فرارى ندارند.(۴۸)

انسان از دعاى خير خسته نمى‏شود، ولی اگر آسيبى به او برسد، مايوس و نااميد مى‏شود.(۴۹)

اگر پس از ناراحتى‏اى كه به او رسيده رحمتى از خودمان به او بچشانيم، مى‏گويد: اين به‏خاطر خودم است و فكر نمى‏كنم كه قيامت بر پا شود و اگر مرا پيش خداوندم برگردانند پيش او پاداش بهترى دارم. حتماً افراد بى‏ايمان را از كارهايى كه مى‏كردند خبردار مى‏كنيم، و عذاب سختى به آن‏ها مى‏چشانيم.(۵۰)

وقتى به انسان نعمتى بدهیم، از ما رو برمى‏گرداند و خود را كنار مى‏كشد، و وقتى آسيبى به او برسد به دعايى طولانى مى‏پردازد.(۵۱)

بگو: چه نظرى داريد، اگر قرآن از جانب خدا باشد و شما آن را قبول نكرده باشيد، چه كسى گمراه‏تر از كسى است كه (با آن) در مخالفت شديد باشد؟(۵۲)

نشانه‏هاى خودمان را در جهان و در وجود خودشان به آن‏ها نشان مى‏دهيم تا براى آن‏ها روشن شود كه خدا حق است. آيا كافى نيست كه خداوندت شاهد هر چيزى است؟(۵۳)

بدانيد آن‏ها درباره ديدار خداوندشان دچار شك هستند. بدانيد كه خدا به هر چيزى احاطه دارد.(۵۴)