سوره احزاب (۳۳)

مدنى و شامل هفتاد و سه آيه

به‏نام خداوند بخشنده مهربان

اى پيغمبر، از عذاب خدا بترس و از افراد بى‏ايمان و منافق اطاعت نكن. به درستى كه خدا داناى حكيم است.(۱)

و از آنچه از خداوندت به تو وحى مى‏شود پيروى كن. مسلماً خدا از كارهايى كه مى‏كنيد باخبر است.(۲)

و (فقط) به خدا توكل كن، چون توكل به خدا كافى است.(۳)

خدا در درون هيچ‏كس دو قلب قرار نداده، و همسرانتان را كه به آن‏ها مى‏گوييدکه تو مثل مادر من هستى، مادر شما نساخته. پسرخواندگان شما را هم پسر شما نساخته. اين حرفى است كه زبانى مى‏گوييد. خداوند حقيقت را مى‏گويد و راه صحيح را نشان مى‏دهد.(۴)

آن‏ها را به‏نام پدرانشان بخوانيد كه اين‏كار پيش خدا عادلانه‏تر است. اگر پدرانشان را نمى‏شناسيد، برادران دينى و ياران شما هستند. در كارى كه اشتباهاً انجام داده‏ايد اشكالى بر شما وارد نيست، ولى در امورى كه عمداً انجام مى‏دهيد مسؤوليد. خدا آمرزنده و مهربان است.(۵)

پيغمبر به مؤمنين از خودشان سزاوارتر است. همسران پيغمبر (مانند) مادر شما هستند (از نظر احترام و ازدواج و غيره). در كتاب خدا (از نظر ارث ‏بردن) خويشاوندان نسبى از مؤمنان و مهاجران به همديگر سزاوارترند، مگر اين‏كه بخواهيد به دوستانتان احسانى كنيد (به آن‏ها هم سهمى از ارث بدهيد). اين در كتاب خدا نوشته شده.(۶)

وقتى را يادآورى كن كه از پيغمبران و تو و نوح و ابراهيم و موسى و عيسى‏ پسر مريم پيمان گرفتيم، و از آن‏ها پيمان محكمى گرفتيم.(۷)

تا خدا درباره راستگويى افراد راستگو از آن‏ها سؤال كند، و براى افراد بى‏ايمان عذاب پردردى آماده كرده است.(۸)

اى افراد باايمان، نعمت خدا را بر خودتان يادآورى كنيد، آن وقتى كه لشكريانى به طرف شما آمدند و ما بر آن‏ها باد و لشكريانى كه نمى‏ديديد فرستاديم، و خدا كارهايى را كه مى‏كرديد مى‏ديد.(۹)

وقتى كه از بالا و پايين به طرف شما آمدند، و آنگاه كه چشم‏ها خيره شده و دل‏ها به گلوها رسيده بود، و به خدا گمان بد مى‏كرديد.(۱۰)

آنجا بود كه افراد باايمان امتحان شدند و به سختى لرزيدند.(۱۱)

وقتى كه منافقين و كسانى‏كه مرضى در دل داشتند گفتند كه خدا و پيغمبرش فقط وعده دروغى به ما دادند.(۱۲)

وقتى كه عده‏اى از آن‏ها گفتند: اى مردم مدينه، جاى مقاومتى براى شما نيست، پس برگرديد. و عده‏اى از آن‏ها از پيغمبر اجازه مى‏گرفتند و مى‏گفتندکه خانه ما حفاظى ندارد، در صورتى كه خانه آن‏ها بى‏حفاظ نبود، آن‏ها فقط مى‏خواستند فرار كنند.(۱۳)

اگر از اطراف شهر سراغ آن‏ها مى‏آمدند و از آن‏ها مى‏خواستند كه از دين برگردند، اين‏كار را مى‏كردند و مدت كمى در پذيرفتن آن درنگ مى‏كردند.(۱۴)

در صورتى كه قبلاً با خدا عهد بسته بودند كه به دشمن پشت نكنند، و عهدى كه با خدا بستند مورد بازخواست قرار مى‏گيرد.(۱۵)

بگو: اگر از مرگ يا كشته‏شدن فرار كنيد، اين فرار هرگز فايده‏اى براى شما ندارد، و در اين صورت مدت كمى از زندگى بهره مى‏بريد.(۱۶)

بگو: اگر خدا بخواهد كه آسيبى يا رحمتى به شما برساند، چه كسى شما را در برابر او حفظ مى‏كند؟ آن‏ها غير از خدا يار و ياورى پيدا نمى‏كنند.(۱۷)

خدا كارشكنان شما و كسانى را كه به برادرانشان مى‏گفتندکه پيش ما بياييد، مى‏شناسد. فقط عده كمى از آن‏ها به جنگ مى‏آيند.(۱۸)

درباره شما بخل مى‏ورزند. وقتى پيش‏آمد ترسناكى بكند، آن‏ها را مى‏بينى كه به تو نگاه مى‏كنند در حالى‏كه چشم‏هايشان در حدقه دور مى‏زند، مثل كسى‏كه بيهوشى مرگ بر او غلبه كرده. چون خطر و ترس برطرف شود، با زبان تند با شما برخورد مى‏كنند. نسبت به غنيمتى كه به دست آورده‏ايد بخل دارند. آن‏ها ايمان نياورده‏اند، لذا خدا اعمالشان را نابود كرده و اين‏كار براى خدا آسان است.(۱۹)

خيال مى‏كنند كه دسته‏هاى لشكريان مهاجم هنوز نرفته‏اند و اگر دوباره بيايند، دوست دارند كه كاش بين اعراب باديه‏نشين بودند و درباره اخبار شما (از دور) پرس و جو مى‏كردند، و اگر در بين شما بودند فقط كمى مى‏جنگيدند.(۲۰)

مسلماً براى شما و آن‏هايى كه به خدا و روز آخرت ايمان دارند و خدا را زياد ياد مى‏كنند، اعمال پيغمبر خدا بهترين سرمشق است.(۲۱)

وقتى افراد باايمان دسته‏هاى مهاجم را ديدند، گفتند: اين همان چيزى است كه خدا و پيغمبرش به ما وعده داده بودند. خدا و پيغمبرش راست مى‏گفتند و اين كار ايمان و تسليم آن‏ها را زيادتر كرد.(۲۲)

عده‏اى از افراد باايمان مردانى بودند كه به عهدى كه با خدا بستند وفا كردند. عده‏اى از آن‏ها كشته شدند و عده‏اى از آن‏ها منتظر هستند و عهدى كه بسته بودندرا عوض نكردند.(۲۳)

تا خدا پاداش راستگويى افراد راستگو را بدهد و اگر خواست، منافقين را عذاب كند يا توبه آن‏ها را بپذيرد. چون خدا آمرزنده و مهربان است.(۲۴)

خدا كافران را با تمام خشمى كه داشتند برگرداند و به خيرى نرسيدند. خدا مؤمنين را از جنگ بى‏نياز كرد. خدا قوى و مقتدر مى‏باشد.(۲۵)

خداوند افرادى از اهل كتاب را كه از مشركين پشتيبانى كردند از قلعه‏هايشان پايين آورد و در دلشان وحشت ايجاد كرد، به طورى كه عده‏اى از آن‏ها را كشتيد و عده‏اى را اسير كرديد.(۲۶)

و زمين و خانه و اموالشان و زمينى راكه در آن پا نگذاشته بوديد به شما داد. خدا بر هر كارى توانا است.(۲۷)

اى پيغمبر، به زنانت بگو: اگر زندگى دنيا و زينت آن را مى‏خواهيد، بياييد تا شما را بهره‏مند سازم و شما را به خوبى طلاق دهم.(۲۸)

و اگر خدا و پيغمبر و سراى آخرت را مى‏خواهيد، خدا براى نيكوكاران شما پاداش بزرگى آماده كرده.(۲۹)

اى زنان پيغمبر، هر كدام از شما كه كار زشت آشكارى بكند، عذاب او دوبرابر مى‏شود. اين كار براى خدا آسان است.(۳۰)

هر كدام شما كه مطيع خدا و پيغمبرش باشد و كار درست بكند، پاداش او را دوبار مى‏دهيم و براى او روزیِ پرارزشى تهيه كرده‏ايم.(۳۱)

اى زنان پيغمبر، شما مثل زنان ديگر نيستيد، اگر از خدا مى‏ترسيد در سخن گفتن با نرمى سخن نگوييد، چون كسى‏كه در دلش مرضى است به طمع مى‏افتد. به طور شايسته حرف بزنيد.(۳۲)

در خانه‏هايتان قرار بگيريد و مانند زمان جاهليتِ گذشته خودنمايى نكنيد، و نماز را به پا داريد و زكات بدهيد و از خدا و پيغمبرش اطاعت كنيد. خدا مى‏خواهدکه پليدى را از شما اهل بيت از بين ببرد و شما را كاملاً پاك كند.(۳۳)

و آيات خدا و حكمت را كه در خانه شما خوانده مى‏شود ياد كنيد،. چون خدا دقيق و آگاه است.(۳۴)

مردان و زنان مسلمان و باايمان و مطيع خداوند و صادق و صبور و فروتن و زكات‏دهنده و روزه‏گير، كه عفت خود را حفظ و خدا را بسيار ياد مى‏كنند، خدا براى آن‏ها آمرزش و پاداش بزرگى آماده كرده.(۳۵)

وقتى خدا و پيغمبرش دستور كارى را دادند، هيچ زن و مرد باايمانى در مقابل دستور آنان از خود اختيارى ندارد. هر كس از دستور خدا و پيغمبرش سرپيچى كند آشكارا گمراه شده است.(۳۶)

وقتى را به ياد آور كه به كسى‏كه خدا به او نعمت داد و تو هم به او نعمت دادى گفتى: زنت را نگه دار و از خدا بترس. و چيزى را كه خدا آشكار مى‏كرد در دلت مخفى مى‏كردى و از مردم مى‏ترسيدى، در صورتى كه حق اين است كه از خدا بترسى. وقتى زيد از همسرش كام گرفت و او را طلاق داد، ما او را به همسرى تو درآورديم تا در صورتى كه پسرخواندگان مؤمنين از آن‏ها كام گرفتند و آن‏ها را طلاق دادند، اشكالى براى مؤمنين در ازدواج با آنان وجود نداشته باشد. فرمان خدا بايد صورت مى‏گرفت.(۳۷)

اشكالى بر پيغمبر در چيزى كه خدا براى او واجب كرده وجود ندارد. اين سنت (روش) خدا است كه قبلاً در ملل گذشته وجود داشته. فرمان خدا روى حسابى دقيق است.(۳۸)

كسانى‏كه پيام خدا را به مردم مى‏رسانند و از خدا مى‏ترسند و از هيچ‏كس جز خدا نمى‏ترسند، مى‏دانند كه خدا براى رسيدگى به حساب كافى است.(۳۹)

محمد پدر هيچ‏يك از مردان شما نيست. ولى فرستاده خدا و خاتم پيغمبران است و خدا هر چيزى را مى‏داند.(۴۰)

اى افراد باايمان، خدا را زياد ياد كنيد.(۴۱)

و صبح و شب او را به پاكى ستايش كنيد.(۴۲)

خدا و فرشتگانش بر شما درود مى‏فرستند تا شما را از تاريكى درآورده و به روشنايى برسانند، و خدا نسبت به مؤمنين مهربان است.(۴۳)

روزى كه او را ملاقات مى‏كنند خوش‏آمدشان سلام است، و خدا براى آن‏ها پاداش ارزشمندى آماده كرده.(۴۴)

اى پيغمبر، ما تو را فرستاديم تا به اذن خدا شاهد و مژده‏دهنده و بيم‏دهنده و دعوت‏كننده به سوى خدا و چراغ تابناكى باشى.(۴۵ و ۴۶)

به مؤمنين مژده بده كه فضل بزرگى از طرف خدا دارند.(۴۷)

و از كافرين و منافقين اطاعت نكن و به آزارشان اهميت نده و بر خدا توكل كن. خدا براى رسيدگى به كارهايت كافى است.(۴۸)

اى افراد باايمان، اگر با زنان مؤمن ازدواج كرديد و قبل از اين‏كه با آن‏ها همخوابگى كنيد آن‏ها را طلاق داديد، عده‏اى كه حساب آن را داشته باشيد بر عهده آن‏ها نيست. آن‏ها را بهره‏مند و به خوبى رها كنيد.(۴۹)

اى پيغمبر، ما زنانت را كه مهريه آن‏ها را داده‏اى، و كنيزانت را كه خدا نصيبت كرده، و دخترعمو و دخترعمه و دختردايى و دخترخاله‏اى راكه با تو مهاجرت كرده‏اند، براى تو حلال كرديم، و زن مؤمنى كه خودش را بدون مهريه به پيغمبر ببخشد، در صورتى كه پيغمبر بخواهد با او ازدواج كند. اين حكم آخر فقط به تو اختصاص دارد نه به مؤمنين. ما مى‏دانيم براى مؤمنين در مورد همسران و كنيزانشان چه دستورى داده‏ايم، تا بر تو اشكالى نباشد و مسلماً خدا آمرزنده و مهربان است.(۵۰)

نوبت هر يك از زنانت را كه بخواهى عقب بيانداز، و هر كدام را كه خواستى پيش خود جا بده. همين‏طور هر كدام از زنات را كه از او كناره‏جويى كردى و دوباره خواستى بپذيرى، اين‏كار اشكالى براى تو ندارد. اين‏كار به خاطر اين است كه چشم آن‏ها روشن شود و غصه نخورند و همه به آنچه به آن‏ها دادى راضى باشند. خدا آنچه در دل شما است مى‏داند. خدا دانا و بردبار است.(۵۱)

بعد از اين هيچ زنى بر تو حلال نيست و حق تبديل زن (جايگزين كردن زنى با زن ديگر) را هم ندارى، هر چند زيبايى آن‏ها تو را به شگفت آورد، مگر آنان‏كه مالك شدى. خدا مراقب هر چيزى است.(۵۲)

اى افراد باايمان، فقط موقعى وارد خانه‏هاى پيغمبر شويد كه براى غذا خوردن به شما اجازه داده شده باشد، بدون اين‏كه منتظر آمدن غذا باشيد. ولى وقتى از شما دعوت شد وارد شويد و پس از خوردن غذا خارج شويد و دنبال صحبت‏كردن نباشيد. اين كار پيغمبر را ناراحت مى‏كند، ولى از شما خجالت مى‏كشد كه بگويد، ولى خدا از گفتن حقيقت خجالت نمى‏كشد. و وقتى از زن‏ها چيزى خواستيد از پشت پرده بخواهيد. اين براى پاكى دل شما و دل آن‏ها بهتر است. سزاوار شما نيست كه باعث ناراحتى پيغمبر خدا شويد. و با زنان پيغمبر بعد از او ازدواج نكنيد، اين كار پيش خدا گناه بزرگى است.(۵۳)

اگر چيزى را آشكار يا مخفى كنيد، خدا هر چيزى را مى‏داند.(۵۴)

در مورد پدران و فرزندان و برادران و پسربرادر و پسرخواهر و زنان و كنيزانشان اشكالى بر آن‏ها وارد نيست (كه جلو آن‏ها بدون حجاب باشند). از نافرمانى خدا بترسيد، چون خدا شاهد هر چيزى است.(۵۵)

خدا و فرشتگانش بر پيغمبر درود مى‏فرستند. اى افراد باايمان، بر پيغمبر درود بفرستيد و كاملاً تسليم دستورهاى او باشيد.(۵۶)

كسانى‏كه خدا و پيغمبرش را اذيت مى‏كنند، خدا آن‏ها را در دنيا و آخرت از رحمت خود دور مى‏كند و عذاب خواركننده‏اى براى آن‏ها آماده ساخته.(۵۷)

افرادى كه مردان و زنان مؤمن را، بدون آن‏كه كار زشتى كرده‏باشند، اذيت مى‏كنند تهمت و گناه روشنى به گردن گرفته‏اند.(۵۸)

اى پيغمبر، به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنين بگو كه پوشش‏هاى خود را به خود گيرند. اين كار بهتر است تا شناخته شوند، و مورد اذيت قرار نگيرند. خدا آمرزنده و مهربان است.(۵۹)

اگر منافقين و افرادى كه سوءنيتى دارند و اراجيف گويان در شهر دست از كار خود برندارند، تو را بر آن مى‏داريم كه با آن‏ها مبارزه كنى، بعد فقط مدت كمى در شهر كنار تو مى‏مانند.(۶۰)

ملعون خواهند بود و هر جا كه پيدا شوند دستگير و كشته مى‏شوند.(۶۱)

اين روش (سنت و طرز عمل) خدا در مورد كسانى است كه قبلاً از دنيا رفتند، و تغييرى در سنت خدا پيدا نمى‏كنى.(۶۲)

مردم درباره قيامت از تو سؤال مى‏كنند. بگو: علم آن فقط پيش خدا است. از كجا مى‏دانى شايد قيامت نزديك باشد.(۶۳)

خدا افراد بى‏ايمان را از رحمت خود دور كرده و براى آن‏ها جهنم سوزان را آماده كرده.(۶۴) هميشه در آن خواهند بود و يار و ياورى پيدا نمى‏كنند.(۶۵)

روزى كه صورتشان در آتش برگردانده مى‏شود، مى‏گويند: اى كاش ما از خدا و پيغمبر اطاعت مى‏كرديم.(۶۶)

و گفتند (خواهند گفت): خداوندا ما از آقايان و بزرگانمان اطاعت كرديم، آن‏ها ما را گمراه كردند.(۶۷)

خداوندا، عذاب آن‏ها را چندبرابر بده و آن‏ها را هر چه بيشتر از رحمت خود دور ساز.(۶۸)

اى افراد باايمان، شما مثل كسانى‏كه موسى را اذيت كردند نباشيد. خدا او را از حرف‏هايى كه درباره‏اش مى‏زدند مبرا ساخت و پيش خدا آبرومند بود.(۶۹)

اى افراد باايمان، از نافرمانى خدا بترسيد و حرف درست بزنيد.(۷۰)

تا خدا كارهاى شما را اصلاح كند و گناهان شما را بيامرزد. كسى‏كه از خدا و پيغمبرش اطاعت كند قطعاً موفق شده است.(۷۱)

ما امانت را به آسمان‏ها و زمين و كوه‏ها عرضه كرديم، ولى آن‏ها از به عهده‏گرفتن آن خوددارى كردندوازاین کارترسیدند، ولى انسان آن را به عهده گرفت، چون انسان ظالم و نادان است.(۷۲)

تا خدا مردان و زنان منافق و مشرك را عذاب كند و توبه مردان و زنان مؤمن را بپذيرد. خدا آمرزنده و مهربان است.(۷۳)